Programmanummer | 1 | |
Commissie | Leefbaarheid en Bereikbaarheid | |
Portefeuille(s) | Bestuur, Veiligheid en Handhaving Klimaat, Mobiliteit en Financiën |
De missie van het programma Bestuur en dienstverlening luidt:
|
Als de burgemeester vertrekt ontstaat een vacature en start de zoektocht naar een nieuwe burgemeester. De gemeenteraad speelt een belangrijke rol in dit proces en werkt daarin nauw samen met de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. De raad heeft voor dit proces een vertrouwenscommissie benoemd die bestaat uit een lid van iedere fractie. In 2024 is een uitgebreide vacaturetekst vastgesteld door de gemeenteraad. Na een zorgvuldig sollicitatieproces heeft de raad Peter Heijkoop voorgedragen als de nieuwe burgemeester van Leiden. De installatie vond plaats op 19 september. In dezelfde week is afscheid genomen van waarnemend burgemeester Peter van der Velden.
Aan het begin van 2024 is de werkwijze van de raad tijdens een raadsdag besproken met (duo-)raadsleden. Hierna heeft een raadswerkgroep samen met de griffie gewerkt aan de verbetering van een aantal processen. Een aantal voorbeelden:
de raadsinformatieavonden zijn verder ingevuld,
de informatie voor insprekers is herzien
de agenderingsmogelijkheden zijn uitgebreid en verduidelijkt
de werkwijze van adviesrecht bij de Omgevingswet is vastgelegd en
sinds 2024 wordt gewerkt met spreektijden voor het college tijdens raadsvergaderingen.
In maart zijn we gestart met het project Weerbaar bestuur met een bijeenkomst voor raad en college. Er is een stappenplan opgesteld voor de raad en medewerkers van de griffie. Vervolgens is gewerkt aan de interne veiligheidsprocedures, de registratie van incidenten en het uitwerken van werkwijzen en protocollen.
Naar aanleiding van een initiatiefvoorstel van PvdA en SVL is de Jongerenraad in 2024 gestart. Zij zijn onafhankelijk en kunnen gevraagd en ongevraagd advies geven.
De griffie heeft, samen met collega’s uit de ambtelijke organisatie, gewerkt aan het versterken van de inzet van sociale media om een beter en breder bereik te krijgen. Er is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden en het effect van verschillende vormen van de sociale media. De uitkomsten zullen in 2025 worden gebruikt voor een verdere versterking van de communicatie via sociale media.
In 2024 is de handreiking ‘Samenwerken in de stad’ (RV 24.0014) door de gemeenteraad vastgesteld. Samen met de Beleidsregels participatie en de Participatie- en inspraakverordening 2019 vormt dit pakket het participatiebeleid van de gemeente Leiden.
Steeds meer participatie rond projecten en beleid van de gemeente worden in lijn met dit beleid opgesteld en uitgevoerd. De gemeente helpt steeds vaker participatieprocessen van initiatiefnemers (bijvoorbeeld projectontwikkelaars) ook uit te voeren op basis van de spelregels die we met elkaar in Leiden hebben afgesproken.
Op 6 juni 2024 zijn de verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement. De organisatie van de verkiezingen is goed verlopen. Dat geldt zowel voor de verkiezingsdag zelf als de dag erna. Toen zijn de stembiljetten centraal geteld in de Hooglandse kerk en is de uitslag opgemaakt.
Uitvoeringsprogramma Dienstverlening
Op 28 mei 2024 stelde het College het Uitvoeringsprogramma Dienstverlening vast. Hiermee geven we invulling aan de visie op dienstverlening ’Leiden: goed voor elkaar’. Belangrijke pijlers in het programma zijn:
Het vergroten van het besef van ieders rol als dienstverlener;
Leren en verbeteren door klantinzicht en -feedback;
ICT-vernieuwing volgens de richtlijnen van Common Ground.
Besef van ieders rol als dienstverlener
Met de visie op dienstverlening zetten we de Leidenaar centraal. We organiseerden een succesvolle Week van de Dienstverlening met inspirerende workshops en lezingen. Daarnaast verkenden we met diverse teams wat de invloed van hun werk is op de Leidenaar. We onderzochten verbeterkansen en gaven concrete handvatten waarmee medewerkers zelf verder kunnen. En we deden onderzoek naar onze telefonische bereikbaarheid.
Leren en verbeteren
We richtten een gemeentebrede werkwijze in om te leren van klachten. En met klantonderzoek kregen we meer inzicht in wat Leidenaren belangrijk vinden in onze dienstverlening. Op basis hiervan kunnen we het proces van klantfeedback verder inrichten. Op termijn willen we dit doorontwikkelen tot een gemeentebrede manier om feedback op te halen. Dit moet ons helpen bepalen waar we onze dienstverlening nog persoonlijker, toegankelijker en betrouwbaarder kunnen maken.
Samen met de VNG en het ministerie van BZK deden we de eerste ervaring op met overheidsbrede dienstverlening. Dit is de invulling van motie M13 Eén overheidsloket. We werken toe naar het uitgangspunt van ‘Geen verkeerde deur’. Dat betekent dat we Leidenaren altijd direct helpen of warm doorverwijzen. Bij wie ze hun vraag ook stellen.
Ook onderzochten we de mogelijkheden om slimmer om te gaan met data die we al hebben. En bereidden we een eerste proef voor met proactieve dienstverlening. Zo willen we (administratieve) drempels wegnemen om te zorgen dat Leidenaren krijgen waar ze recht op hebben.
Duidelijke taal
In 2024 namen 235 medewerkers uit alle clusters deel aan schrijftrainingen Duidelijke taal. In totaal hebben nu 1.413 medewerkers de schrijftraining gevolgd. Ook hebben we 28 interne schrijfcoaches opgeleid. Zij helpen hun collega's bij het herschrijven van teksten, zoals brieven en teksten op de website. Bij het herschrijven zetten we daarnaast hulpmiddelen in zoals Textmetrics. Dat is een digitaal meetinstrument dat je helpt om je tekst duidelijker te maken. Ten slotte brachten we duidelijke taal geregeld onder de aandacht met ambassadeursbijeenkomsten, een Duidelijke Taalstrijd, lezingen en panelgesprekken met taalexperts.
ICT-vernieuwing
In 2024 werkten we aan de ICT-vernieuwing voor de online dienstverlening. Voor de website kozen we het Content Management Systeem ‘Open Webconcept’. Dit is een platform waarin 35 gemeenten samen bouwen aan online dienstverlening volgens de richtlijnen van Common Ground. In maart 2024 leverden we de vernieuwde website op. Verder selecteerden we in 2024 een nieuwe applicatie voor de digitale formulieren. We kozen voor Open Formulieren, een systeem dat is ontwikkeld voor en door overheidsorganisaties volgens Common Ground principes.
Paspoortpiek
Het eerste jaar van de paspoortpiek verliep buitengewoon soepel. Met korte wachttijden en tevreden Leidenaren. In 2024 gaven we in totaal 21.777 paspoorten en ID-kaarten uit. Dit waren er 10.000 meer dan in 2023. We hebben dit onder andere voor elkaar gekregen door een goede voorbereiding. Zo maakten we extra balies, namen we nieuwe medewerkers aan en communiceerden we actief naar de stad. Ook zijn we voor het afhalen van reisdocumenten op afspraak gaan werken. En waren we 8 zaterdagen de hele dag open. De paspoortpiek duurt tot 2029.
Doel | Prestatie | |
|---|---|---|
1A1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en control | 1A1.1 De gemeenteraad en raadscommissies vergaderen volgens de vastgestelde vergadercyclus | |
1A1.2 Burgers actief informeren over rol en werkzaamheden van de gemeenteraad | ||
1A1.3 Ondersteuning van de gemeenteraad door de griffie, onderzoek door de rekenkamer en controle door de accountant | ||
1A2 Dagelijks besturen van de gemeente | 1A2.1 Dagelijks besturen van de gemeente door het college | |
1A2.2 Informeren en betrekken van burgers, bedrijven en instellingen over besluiten en bij uit te voeren beleid | ||
1A2.3 Organiseren van verkiezingen voor gemeente, provincie, waterschappen, Rijk en Europa | ||
1A2.4 Strategische beleidsadvisering en onderzoek | ||
1A2.5 Adviseren van bestuur over communicatie | ||
1A3 Bijdragen aan en sturen op samenwerkingsverbanden | 1A3.1 Sturing en toezicht houden op samenwerkingsverbanden | |
1A3.2 Bevorderen van intergemeentelijke samenwerking |
De gemeentelijke communicatie zorgt er voor dat inwoners, instellingen en ondernemers op de hoogte zijn van wat de gemeente doet, wat er van hen verwacht wordt, wat er speelt in de stad en met welke regels men rekening moet houden. De gemeente doet dit op een zo laagdrempelig mogelijke manier en past waar mogelijk maatwerk toe.
Participatie stelt het gemeentebestuur (college en de gemeenteraad) in staat de best mogelijke besluiten voor de stad te nemen. Door inwoners, ondernemers en instellingen te betrekken, komen alle belangen op tafel en kan de gemeente een goede afweging maken. De gemeente is hiervoor met steeds meer netwerken in de stad in gesprek. Een cruciale factor daarbij is tijd: alleen door voldoende tijd te nemen voor het vroegtijdig voeren van de juiste gesprekken met de juiste groepen slagen we er in om participatie naar een hoger niveau te tillen en goed in contact te blijven met de stad. De manier waarop we dit willen doen staat beschreven in de handreiking Samenwerken in de Stad die in 2024 door de gemeenteraad is vastgesteld.
De handreiking ‘Samenwerken in de stad’ (RV 24.0014) geeft houvast om participatieprocessen op te zetten en uit te voeren. Verbetering is merkbaar. Tegelijkertijd is er ook weerbarstigheid van de hoeveelheid participatieprocessen in de stad en de hoeveelheid beschikbare tijd van zowel de gemeente als de stad om die op het gewenste niveau van de handreiking uit te voeren. Het bereiken van groepen in de stad die minder snel van zich laten horen, vraagt om inzet van zowel de gemeente als initiatiefnemers. Dit is een aandachtspunt.
Holland Rijnland is een samenwerkingsverband van en voor dertien gemeenten in het hart van de Randstad. Deze gemeenten werken samen aan maatschappelijke opgaven die te groot zijn om als gemeente alleen op te pakken. Dit zijn bijvoorbeeld opgaves op het gebied van wonen, werken, onderwijs, energie, mobiliteit, ondernemen en recreatie. Meer informatie leest u in de paragraaf Verbonden partijen.
Holland Rijnland | |
Motieven en doelen deelname GR |
|
Realisatie doelstellingen en prestaties 2024 | Als opvolger van het Regionaal Investeringsfonds (RIF) is gewerkt aan de Regionale Investeringsagenda (RIA). Dit heeft geleid tot een pakket met algemeen verhaal, proposities per deelgebied en veertien projecten. Ook zijn afspraken gemaakt over de geldstromen en het bestuursmodel voor het aanvragen en uitwerken van projecten. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Beheersverordening regionale investeringsagenda Holland Rijnland 2025. Deze is op 18 december 2024 vastgesteld. De gemeenschappelijke regeling is volledig herzien, voor zienswijze aan de raden voorgelegd en vastgesteld in het Algemeen Bestuur. In het eerste halfjaar van 2025 vindt definitieve vaststelling plaats. |
Belangrijkste bestuurlijke mijlpalen 2024 |
|
Bijdrage 2024 |
|
Voor eigenaarsrol, zie paragraaf Verbonden Partijen | |
Effectindicator | Realisatie | Streefwaarde 2024 | Bron | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
20211 | 2022 | 2023 | 2024 | |||
Doel 1A1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en control | ||||||
1A1.a Percentage inwoners dat het oneens is met de stelling 'Ik voel mij vertegenwoordigd door de gemeenteraad' | 25% | - | 17% | - | 15% | Stadsenquête2 |
Doel 1A2 Dagelijks besturen van de gemeente | ||||||
1A2.a Percentage inwoners dat het oneens is met de stelling 'De gemeente wordt goed bestuurd' | 11% | - | 12% | - | 10% | Stadsenquête2 |
1A2.b Percentage inwoners dat het oneens is met de stelling 'De gemeente doet genoeg om inwoners te betrekken' | - | - | 18% | - | 15% | Stadsenquête2 |
Doel | Prestatie | |
|---|---|---|
1B1 Burgers, bedrijven en instellingen zijn tevreden over de publieke dienstverlening | 1B1.1 Leveren van alle producten en diensten op het gebied van burgerzaken (o.a. reisdocumenten, rijbewijzen, huwelijken, etc.)1 | |
1B1.2 Zorgen voor persoonlijke, betrouwbare en toegankelijke dienstverlening via minimaal de belangrijkste kanalen die de burger van ons verwacht en die voldoen aan de moderne standaarden | ||
1B1.3 Op orde houden basisregistraties (BRP, BAG, BGT) | ||
1B1.4 Beantwoorden van eerstelijns vragen, verstrekken van informatie en leveren van eerstelijns producten |
De Leidenaren zijn over het algemeen tevreden over de dienstverlening van de gemeente. We krijgen al meerdere jaren achtereen een mooi cijfer in het klanttevredenheidsonderzoek. Toch houden we de stoplichten op oranje omdat de organisatie intern nog steeds last heeft van ICT-storingen. Hoewel de inwoner deze gelukkig vaak niet merkt, vraagt het van de organisatie extra inspanning. Voor een deel liggen de storingen buiten onze organisatie, zoals storingen bij DigiD. Voor de storingen binnen de organisatie hebben we hard gewerkt om de kans op storingen terug te brengen en de doorlooptijd te verlagen. Hierdoor zien we dat het afgelopen jaar het aantal ICT-storingen is gedaald in vergelijking met 2023. Het zal nooit lukken om alle storingen te voorkomen.
Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR) | |
Motieven en doelen deelname GR | Uit overwegingen van kwaliteit, continuïteit en efficiency is het gewenst om samenwerking te vinden voor heffing en invordering van waterschappen en gemeentelijke belastingen, bij uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken en bij het beheer en de uitvoering van vastgoedinformatie. |
Realisatie doelstellingen en prestaties 2024 | De BSGR heeft naar tevredenheid oplegging en invordering van de lokale heffingen uitgevoerd. De accountant heeft een ISAE-verklaring afgegeven, hetgeen wil zeggen dat de processen aan de eisen voldoen. |
elangrijkste bestuurlijke mijlpalen 2024 | De raad krijgt jaarlijks, op grond van artikel 35 van de Wet gemeenschappelijke regelingen, de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen op de ontwerpbegroting. In 2024 hebben de volgende bestuurlijke mijlpalen plaatsgevonden: |
Bijdrage 2024 | € 2.541.175 |
Voor eigenaarsrol, zie paragraaf verbonden partijen | |
Effectindicator | Realisatie | Streefwaarde 2024 | Bron | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |||
Doel 1B1 Burgers, bedrijven en instellingen zijn tevreden over de publieke dienstverlening | ||||||
1B1.a Tevredenheidsscore nieuw rijbewijs (schaal van 1-5 | - | 4,5 | 4,5 | 4,6 | 4,5 | Enquête in eigen beheer |
1B1.b Tevredenheidscore nieuw paspoort / identiteitsbewijs (schaal van 1-5) | - | 4,6 | 4,6 | 4,7 | 4,5 | Enquête in eigen beheer |
Het klanttevredenheidsonderzoek naar reisdocumenten en rijbewijzen laat zien dat onze dienstverlening zeer goed wordt gewaardeerd. Inwoners zijn vooral positief over de klantvriendelijkheid van onze medewerkers. Inwoners voelen zich welkom en begrepen. Daarnaast waarderen ze de snelle afhandeling en de duidelijke informatievoorziening rondom en tijdens hun afspraak.
In 2024 zijn de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld:
Visie op Dienstverlening ‘Leiden: goed voor elkaar’ (vastgesteld op 13 oktober 2022)
Uitvoeringsprogramma Dienstverlening (vastgesteld op 28 mei 2024)
Bestuur en dienstverlening | Rekening 2023 | Begroting 2024 | Wijziging Begroting | Begroting 2024 na wijziging | Rekening 2024 | Verschil 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bedragen x € 1.000,- | |||||||
Bestuur | Lasten | 12.233 | 12.281 | 953 | 13.234 | 13.543 | -309 |
Baten | -162 | -199 | -102 | -301 | -199 | -102 | |
Saldo | 12.071 | 12.082 | 851 | 12.933 | 13.344 | -411 | |
Dienstverlening | Lasten | 12.088 | 11.655 | 2.442 | 14.097 | 13.996 | 101 |
Baten | -3.285 | -2.784 | -1.729 | -4.513 | -4.546 | 33 | |
Saldo | 8.803 | 8.871 | 713 | 9.584 | 9.450 | 134 | |
Programma | Lasten | 24.321 | 23.936 | 3.395 | 27.331 | 27.539 | -208 |
Baten | -3.446 | -2.982 | -1.831 | -4.813 | -4.744 | -69 | |
Saldo van baten en lasten | 20.874 | 20.953 | 1.564 | 22.517 | 22.794 | -277 | |
Reserves | Toevoeging | 118 | - | 70 | 70 | 70 | - |
Onttrekking | -1.952 | -1.905 | -469 | -2.374 | -2.308 | -66 | |
Mutaties reserves | -1.834 | -1.905 | -399 | -2.304 | -2.238 | -66 | |
Resultaat | 19.041 | 19.048 | 1.165 | 20.213 | 20.556 | -342 |
Reserves programma 1 | Rekening 2023 | Begroting 2024 | Wijziging Begroting | Begroting 2024 na wijziging | Rekening 2024 | Verschil 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bedragen x € 1.000,- | |||||||
Reserve raad | Toevoeging | 102 | - | - | - | - | - |
Onttrekking | - | - | -56 | -56 | -35 | -21 | |
Saldo | 102 | - | -56 | -56 | -35 | -21 | |
Reserve Holland Rijnland | Toevoeging | - | - | - | - | - | - |
Onttrekking | -1.883 | -1.883 | -291 | -2.174 | -2.174 | 0 | |
Saldo | -1.883 | -1.883 | -291 | -2.174 | -2.174 | 0 | |
Egalisatiereserve verkiezingen | Toevoeging | - | - | 48 | 48 | 48 | - |
Onttrekking | -69 | -7 | -70 | -77 | -77 | -0 | |
Saldo | -69 | -7 | -22 | -29 | -29 | -0 | |
Reserve rekenkamer | Toevoeging | 16 | - | 22 | 22 | 22 | - |
Onttrekking | - | -15 | -7 | -22 | -22 | - | |
Saldo | 16 | -15 | 15 | -0 | -0 | - | |
Reserve soc.-maatsch. En cult. Voorz P1 | Toevoeging | - | - | - | - | - | - |
Onttrekking | - | - | -45 | -45 | - | -45 | |
Saldo | - | - | -45 | -45 | - | -45 | |
Totaal | Toevoeging | 118 | - | 70 | 70 | 70 | - |
Onttrekking | -1.952 | -1.905 | -469 | -2.374 | -2.308 | -66 | |
Reserves programma 1 | -1.834 | -1.905 | -399 | -2.304 | -2.238 | -66 |
Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 .
Binnen het programma Bestuur worden verschillende financiële verantwoordelijkheden en beleidsgebieden samengebracht. Het gaat hierbij onder andere om samenwerkingsverbanden in de regio, deelnemingen in andere organisaties en de pensioenregeling voor (oud-)wethouders. Deze onderdelen kennen vaak schommelingen in de uitgaven. Het financiële nadeel in deze begrotingsperiode wordt voornamelijk veroorzaakt door een verlaging van de rekenrente. Als gevolg hiervan is een extra storting van circa €1,1 miljoen nodig voor de pensioenvoorziening van wethouders.
Daarnaast zijn de premies voor verzekeringen hoger uitgevallen dan begroot, hetgeen heeft geleid tot een nadeel van €0,1 miljoen. Tevens is er een nadeel van €0,1 miljoen ontstaan in het budget voor relatiebeheer en representatie, dat wordt aangewend voor het financieren van protocollaire evenementen en bijeenkomsten waarbij de burgemeester en/of wethouders gastheer zijn namens de stad.
Tegenover deze nadelen staat een voordeel van €0,9 miljoen, als gevolg van de renteteruggave van RIF-gelden door Holland Rijnland.
1B Dienstverlening
Er zijn geen relevante afwijkingen.
Met amendement A.23.0086.06 Raad op Social Media is eenmalig € 21.000 beschikbaar gesteld in 2024 met dekking uit de reserve Raad om te onderzoeken hoe de gemeenteraad beter zichtbaar kan worden op Social Media en zo mogelijk hier al uitvoering aan te geven richting de verkiezingen van 2026. In 2024 is door twee ontwikkelpoolers van de gemeente aan het onderzoek gewerkt, dat was kosteloos. Daarmee was een onttrekking aan de reserve niet nodig. Het advies uit het onderzoek wordt in 2025 uitgewerkt en de uitvoering van het amendement daarmee verder opgepakt.
INVESTERINGEN
Overschrijdingen op investeringskredieten
Toelichting op investeringskredieten die worden afgesloten met een opvallend overschot
N.v.t.
Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening
N.v.t.