Toelichting op de passiva

Vaste passiva

Eigen vermogen

Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten:

	Boekwaarde 31-12-2019	Boekwaarde 31-12-2020
Algemene reserve	14.799	15.255
Bestemmingsreserves	284.861	263.130
Gerealiseerd resultaat	6.977	19.417
Totaal	306.637	297.802

Het verloop in 2020 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven. Zoals gebruikelijk zijn hierin de bestemmingsvoorstellen bij de jaarrekening 2020 nog niet verwerkt.

Toelichting op de mutaties van en over de aard en reden van de reserves:

Omschrijving	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Onttrekking	Vermindering ivm afschrijving op activa	Bestemming resultaat vorig boekjaar	Boekwaarde 31-12-2020	Functie, doel en minimale/maximale omvang
Algemene reserve
Algemene reserve	14.799	5.805	12.326		6.977	15.255	Functie: Bufferfunctie Doel: De concernreserve dient als buffer voor de afdekking van niet-kwalificeerbare risico’s en de egalisatie van het exploitatieresultaat. Minimale omvang: gelijk aan benodigd weerstandsvermogen
Totaal Algemene Reserve	14.799	5.805	12.326	-	6.977	15.255

Bestemmingsreserve
Reserve publicaties Erfgoed Leiden e.o.	225	2	-			226	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van initiatieven voor publicaties.
Reserve raad	140	-	-			140	Functie: Egalisatiefunctie Doel: Het bekostigen van uitgaven van de Raad voor verkiezingen, opleiding/begeleiding van nieuwe raadsleden en technische apparatuur voor commissie- en raadsvergaderingen. Maximale omvang: € 150.000
Reserve Holland Rijnland	13.286	-	3.077			10.209	Functie: Financieringsfunctie Doel: Het financieren van de gemeentelijke bijdrage aan het regionaal investeringsfonds Holland Rijnland.
Reserve flankerend beleid	1.737	-	78			1.660	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van het flankerend beleid bij de taken- en efficiencydiscussie; dekken van kosten voor maatregelen die de verlaging van de formatie moeten realiseren en de bijbehorende personeelsomvang.
Bedrijfsvoeringsreserve concern	1.015	1.684	1.610			1.089	Functie: Egalisatiefunctie Doel: Het egaliseren van resultaten op de bedrijfsvoering ten opzichte van de begroting over meerdere jaren en het oplossen van incidentele knelpunten in de bedrijfsvoering. Maximale omvang: 3,5% van de personele lasten van de ambtelijke organisatie Minimale omvang: 1,0% van de personele lasten van de ambtelijke organisatie
Egalisatiereserve verkiezingen	48	286	-			334	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van verkiezingen.
Reserve parkeren	12.397	13.821	8.179			18.039	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van parkeervoorzieningen en egaliseren van de exploitatieresultaten over meerdere jaren.
Reserve bereikbaarheids- projecten	8.171	358	3.463			5.066	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de bereikbaarheidsprojecten.
Reserve asbestsanering	460	106	358			208	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de sanering van asbest in gemeentelijk vastgoed

Omschrijving	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Onttrekking	Vermindering ivm afschrijving op activa	Boekwaarde 31-12-2020	Functie, doel en minimale/maximale omvang
Reserve groene singels	398	80	169		309	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van een doorgaande ring van parken, openbare ruimten, speelplekken en industriële monumenten.
Reserve ontsluiting van groengebieden	1.412	-	253		1.159	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van een ecologisch en recreatief netwerk vanuit de stad richting kust en landgoederen en richting Duinhorst en Weide.
Reserve duurzaamheids- fondsen	415	-	149		267	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van onderzoek en adviezen voor eigenaren/bewoners van monumenten, bijdragen aan corporaties, een stimuleringsregeling en lokale initiatieven op het terrein van duurzaamheid.
Reserve klimaatmaatregelen	143	-	143		0	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van klimaatmaatregelen zoals groene daken en zonnepanelen.
Reserve Leefbaarheidsprojecten in de wijken	4.163	2	626		3.539	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van onderhoud van kapitaalgoederen en noodzakelijke investeringen in de Nieuwe Beestenmarkt, herinrichting van de Breestraat en de begraafplaats Groenesteeg.
Reserve grondexploitaties	4.049	7.867	9.085	54	2.776	Functie: Bestedingsfunctie Doel: De reserve Grondexploitaties wordt gevoed met positieve saldi bij afsluiten of tussentijds winstnemen van grondexploitaties, het exploitatieresultaat van het erfpachtbedrijf en verkoopopbrengsten van vastgoed en gronden. De reserve Grondexploitaties is de overkoepelende reserve van Grondzaken van waaruit de onderliggende voorzieningen en bestemmingsreserves gevoed kunnen worden. Tevens worden vrijvallende gelden uit de onderliggende voorzieningen en reserves teruggestort in deze reserve om herbestemd te worden.
Reserve bovenwijkse voorzieningen grondbedrijf	733	231	550		414	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van een extra kwaliteitsimpuls aan de openbare ruimte, aangepast aan het monumentale karakter van de stad (kunstobjecten, e.d.). Jaarlijks wordt bij Vermogensbeheer Grondexploitaties een voorstel meegenomen voor de te honoreren objecten.
Reserve afkoopsommen erfpacht	109.004	-	1.494		107.510	Functie: Inkomensfunctie Doel:Het financieren van de waarde van de in erfpacht uitgegeven gronden door jaarlijkse vrijval van een deel van de afkoopsommen als dekking van de rentelasten over de onderliggende grondwaarde.
Reserve afkoop administratiekosten Erfpacht	193	-	3		190	Functie: Inkomensfunctie Doel: Het financieren van de administratiekosten van de in erfpacht uitgegeven gronden door jaarlijkse vrijval van een deel van de betaalde afkoopsommen voor administratiekosten.
Egalisatiereserve inkomsten bouwleges	4.965	4.434	29		9.371	Functie: Egalisatiefunctie Doel: Het bekostigen van niet geraamde incidentele uitgaven voor de optimalisatie van de omgevingsvergunningverlening (onderdeel bouwactiviteiten) en het tegengaan van fluctuaties in de tariefstelling.
Reserve sociale huurwoningen	345	-	19		326	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de uitvoeringsagenda van Nota Wonen.

Omschrijving	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Onttrekking	Vermindering ivm afschrijving op activa	Boekwaarde 31-12-2020	Functie, doel en minimale/maximale omvang
Reserve herstructurering Woongebieden Portaal	8	0	8		0	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het verrekenen van de hogere grondprijs met Portaal, indien de corporatie bij bepaalde woninglocaties meer dan 20% sociale huurwoningen realiseert (conform Raamovereenkomst Stedelijke Herstructurering met Portaal).
Reserve strategische aankopen	839	155	585	31	378	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van verwerving en beheer van strategische aankopen (conform Nota Grondbeleid 2015).
Reserve Leids Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond	4.359	354	611		4.102	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van sanering bij projecten waarbij bodemverontreiniging wordt aangetroffen.
Reserve herstructurering woongebieden De Sleutels van Zijl en Vliet	21	387	244		163	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het verrekenen van tekorten op de grondexploitatie bij herstructureringsplannen van woongebieden van De Sleutels van Zijl en Vliet waarbij de corporatie zelf de grondexploitatie voert (conform Raamovereenkomst Stedelijke Herstructurering met De Sleutels van Zijl en Vliet).
Reserve herstructurering woongebieden Ons Doel	5.067	51	180		4.938	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het verrekenen van tekorten op de grondexploitatie bij herstructureringsplannen van woongebieden van Ons Doel waarbij de corporatie zelf de grondexploitatie voert (conform conform Raamovereenkomst Stedelijke Herstructurering met Ons Doel).
Reserve risico's projecten in uitvoering	0	-	-		0	Functie: Bufferfunctie Doel: Het dekken van algemene- en projectspecifieke risico’s binnen grondexploitaties in uitvoering (BIE).
Reserve risico's bijzondere projecten	2.300	-	-		2.300	Functie: Bufferfunctie Doel: Het dekken van risico’s bij bijzondere projecten (Leiden Centraal Project, Oostvlietpolder en Lammenschansdriehoek (inclusief Betaplein).
Reserve combinatiefuncties	200	-	29		170	Functie: Egalisatiefunctie Doel: In het kader van de rijksregeling Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur ontvangt de gemeente een bijdrage voor het realiseren van combinatiefuncties in het onderwijs en de sectoren sport en cultuur.
Reserve onderwijshuisvesting	704	266	61		909	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van beleid en uitvoering van onderwijshuisvesting
Reserve aankopen kunst Museum de Lakenhal	20	29	-		49	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Aankopen kunst voor museum De Lakenhal middels door de gemeente beschikbaar gestelde gelden.
Bedrijfsreserve Museum De Lakenhal	219	60	103		176	Functie: Egalisatiefunctie Doel: Het egaliseren van resultaten op de bedrijfsvoering en afgesloten projecten over meerdere jaren en oplossen van incidentele knelpunten in de bedrijfsvoering. Maximale omvang: 15% van de totale exploitatielasten voor de periode 2019-2026.
Reserve exploitatie De Nobel	208	-	9		199	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de jaarlijkse bijdrage aan de exploitatie van muziekcentrum De Nobel.

Omschrijving	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Onttrekking	Boekwaarde 31-12-2020	Functie, doel en minimale/maximale omvang
Reserve gemeentelijk deel GSB Openbare Geestelijk GezondheidsZorg	46	-	-	46	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van oplossingen voor knelpunten bij de uitvoering van de (regionale) plannen voor Maatschappelijke opvang en Verslavingszorg
Reserve sociaal-maatschappelijke en culturele voorzieningen	3.303	-	1.234	2.069	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van aanvullingen op de beschikbare sociaal-maatschappelijke voorzieningen.
Bedrijfsreserve DZB-Leiden WSW	4.750	2.529	1.297	5.982	Functie: Egalisatiefunctie Doel: Het egaliseren van de jaarlijkse schommelingen in de bedrijfsvoeringkosten van de DZB en oplossen van knelpunten in de exploitatie.
Reserve GSB-middelen ISV/EZ	1.815	-	134	1.682	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het realiseren van prestatieafspraken in het kader van het grotestedenbeleid (GSB) met het Rijk. De volgende projecten worden bekostigd: verbeterplan bomen, gebiedsvisies en gevelsanering.
Reserve Pieterskerk	4.418	-	4.418	0	Functie: Financieringsfunctie Doel: Jaarlijkse subsidiëring aan de stichting Pieterskerk ter dekking van de aflossings- en rentekosten van een lening voor het realiseren van de restauratie Pieterskerk.
Reserve zachte landing WSW/DZB	1.765	-	191	1.573	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de herstructurering DZB.
Reserve bedrijfsvoering plankosten	2.190	1.218	2.301	1.106	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het dekken van de plankosten van projecten in de definitiefase en het egaliseren van fluctuaties in de exploitatie als gevolg van de plankostensystematiek.
Reserve exploitatie Oppenheimstraat	151	-	-	151	Functie: Egalisatiefunctie Doel: Het bekostigen van de jaarlijkse bijdrage aan de exploitatie van de Oppenheimstraat.
Reserve rekenkamer	88	-	-	88	Functie: Egalisatiefuntie Doel: Het financieren van de uitgaven voor onderzoek en de mogelijkheid tot extra onderzoek. Maximale omvang: nader te bepalen, in 2020 wordt na evaluatie een voorstel ingediend.
Reserve bedrijfsvoering Erfgoed Leiden en omstreken	407	-	-14	421	Functie: Egalisatiefunctie Doel: Het egaliseren van jaarlijkse schommelingen in de bedrijfsvoeringskosten van Erfgoed Leiden en omstreken. Maximale omvang: 10% van de begrote exploitatielasten
Reserve Sociaal Domein	25.440	8.963	14.145	20.258	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het dekken van bijsturingsmaatregelen die (op termijn) leiden tot kostenreductie en opvangen van tekorten en overschotten in het sociaal domein.
Reserve Informatisering	67	-	-	67	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de digitalisering van werkprocessen, ontwikkelen van informatiebeleid en vernieuwen van de gemeentelijke website.
Reserve programma binnenstad	503	605	557	551	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van projecten voor een economisch vitale binnenstad

Omschrijving	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Onttrekking	Vermindering ivm afschrijving op activa	Boekwaarde 31-12-2020	Functie, doel en minimale/maximale omvang
Reserve stedelijke ontwikkeling	1.019	-	69		950	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van investeringsinitiatieven in de stad.
Reserve afschrijvingen investeringen	39.067	4.944	23.004	517	20.490	Functie: Financieringsfunctie Doel: Het dekken van de jaarlijkse kapitaallasten vanuit incidentele middelen.
Reserve economische impulsen en Kennisstad	1.856	256	100		2.012	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van impulsen voor duurzame, economische ontwikkelingen en initiatieven in de stad.
Reserve budgetoverheveling	10.834	19.566	12.687		17.714	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het faciliteren van budgetoverhevelingen.
Bestemmingsreserve frictiekosten ID/WIW-banen	381	-	70		311	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het dekken van kosten die gemoeid zijn met een raadsbesluit dat geleid heeft tot 'geen gedwongen ontslagen WIWmedewerkers'
Reserve sportstimulering	257	-	68		189	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van een sportstimuleringsfonds voor een betere uitvoering van de Leidse sportvisie onder nader vast te stellen voorwaarden van cofinanciering met inzet private middelen.
Reserve Fonds Debt? to no Debt!	162	-	-		162	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het dekken van projectkosten en eventuele oninbare vorderingen.
Reserve herontwikkeling Stationsgebied eo	2.804	1.150	238		3.716	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de uitvoering masterplan Stationsgebied
Reserve restauratie collectie De Lakenhal	0	-	-		0	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de restauratie van collectie van Museum De Lakenhal.
Reserve Molen de Valk / Erfgoed Leiden	319	-	26		293	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van de salarislasten van een derde molenaar bij molen de Valk
Reserve Lucas van Leydenfonds	500	-	250		250	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van beeldende kunst in de openbare ruimte
Reserve Duurzame Stad	5.179	4.388	3.514		6.053	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Het bekostigen van investeringen en uitgaven die om doelstellingen te realiseren op het gebied van verstedelijking, duurzame mobiliteit, energietransitie, klimaatadaptatie en biodiverse vergroening en circulaire economie en afval.
Reserve projecten en tentoonstelling Museum de Lakenhal	293	-	148		145	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Meerjarig beschikbaar houden van gemeentelijke middelen voor meerjarige projecten en tentoonstellingen van Museum de Lakenhal Maximale omvang: € 600.000
Reserve regionale verkeers- en milieukaart	0	76	-		76	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Alle regionale verkeers- en milieukaart (RVMK) taken zijn belegd bij de gemeente Leiden. Zoals afgesproken met de regiogemeenten in de dienstverleningsovereenkomst wordt een reserve RVMK gevormd. Hiermee kunnen eventuele risico's worden gedekt.
Reserve Bomenfonds	0	617	62		555	Functie: Bestedingsfunctie Doel: De versterking van het bomenbestand van Leiden.

Omschrijving	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Onttrekking	Vermindering ivm afschrijving op activa	Bestemming resultaat vorig boekjaar	Boekwaarde 31-12-2020	Functie, doel en minimale/maximale omvang
Reserve beheerkosten	0	-	-			0	Functie: Bestedingsfunctie Doel: Instellen centraal budget (reserve) voor stijging van beheerkosten als gevolg van klimaatadaptieve maatregelen en vergroening bij projecten.
Totaal Bestemmingsreserves	284.858	74.488	95.614	602	-	263.130

Totaal Reserves	299.657	80.293	107.940	602	6.977	278.385

Voorzieningen

Het verloop van de voorzieningen in 2020 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

Toelichting op de mutaties binnen, en over de aard en reden van de voorzieningen:

Prg.	Naam Voorziening	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Aanwending	Vrijgevallen bedragen	Boekwaarde 31-12-2020	Doel
Egalisatievoorzieningen
5	Voorziening groot onderhoud riolering	1.606	607	1.218		994	Egalisatie van de kosten van onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van rioleringen voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.
5	Voorziening waterkwaliteit	674	291	245		720	Egalisatie van de kosten van onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van de waterkwaliteit voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.
5	Voorziening groot onderhoud kunstwerken	153	789	746		197	Egalisatie van de kosten van onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van de kunstwerken voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.
5	Voorziening groot onderhoud walmuren en beschoeiing	1.137	291	138		1.290	Egalisatie van de kosten van onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van walmuren en beschoeiingen voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.
5	Voorziening groot onderhoud wegen	3.039	2.618	3.094		2.563	Egalisatie van de kosten van onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van de wegen voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.
5	Voorziening groot onderhoud openbare verlichting	300	193	164	199	131	Egalisatie van de kosten van onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van openbare verlichting voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de de omvang jaarlijks niet gelijk is.
5	Voorziening groot onderhoud gemalen	145	80	119		105	Egalisatie van de kosten voor het groot onderhoud van de gemalen
6	Voorziening onderhoud gemeentelijk vastgoed	11.697	1.717	4.020		9.394	Egalisatie van de kosten voor (groot)onderhoud van gemeentelijk vastgoed
8	Voorziening groot onderhoud lakenhal	298	160	0		458	Egalisatie van de kosten voor onderhoud van Museum de Lakenhal en voorzien in dekking voor meerjarige uitgaven in beveiligingssysteem en -apparatuur.
8	Voorziening groot onderhoud sportaccommodaties	3.134	1.645	721	141	3.917	Egalisate van kosten van het groot onderhoud aan de sportaccomodaties die in het eigendom zijn van de gemeente Leiden.
AD	Voorziening onderhoud gebouwen DZB	561	41	0		603	Egalisatie van de kosten voor groot onderhoud gebruikersdeel van de bedrijfspanden aan Le Pooleweg 6 en 11 en Nachtegaallaan 41-43.
Totaal Egalisatievoorzieningen		22.744	8.432	10.464	340	20.372
Voorzieningen van derden verkregen middelen
5	Voorziening boomregeling wijk	1.225	471	18	21	1.658	Egalisatie van de kosten voor het duurzaam in stand houden van bepaalde monumentale, bijzondere of waardevolle bomen, boomgroepen of houtopstand en dergelijke.
8	Voorziening bijdrage derden Museum De Lakenhal	767	136	140		763	Het uitvoeren van geoormerkte activiteiten in Museum De Lakenhal middels door derden beschikbaar gestelde gelden.
AD	Voorziening van derden verkregen middelen	97	141	129		108	Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden en die nog niet als opbrengst verantwoord kunnen worden, moeten conform artikel 44 lid 2 van de BBV in een voorziening worden gestort.
Totaal Voorzieningen van derden verkregen middelen		2.089	749	287	21	2.530

Prg.	Naam Voorziening	Boekwaarde 1-1-2020	Toevoeging	Aanwending	Vrijgevallen bedragen	Boekwaarde 31-12-2020	Doel
Voorzieningen toekomstige verplichtingen
1	Voorziening pensioenen wethouders	7.651	738	371	190	7.830	Voorziening om de toekomstige pensioen verplichtingen van (oud)-wethouders af te dekken.
1	Voorziening wachtgeld oud wethouders	481	0	205	55	221	Voorziening om wachtgeldverplichtingen van (oud)wethouders af te dekken.
2	Voorziening veiligheidsbeleid	92	0	0		92	Egalisatie van kosten programma veiligheid, camera toezicht en tussentijdse evaluatie veiligheidsprogramma.
6	Voorziening negatieve grondexploitaties	3.322	0	0		3.322	Voorziening om verwachte verliezen van grondexploitaties op te vangen.
6	Voorziening Lammenschansdriehoek	1.326	1.824	131		3.018	Voorziening ter afdekking van schadeloosstelling verweving in het kader van het project Lammenschansdriehoek.
9	Voorziening huisvesting statushouders	2.116	82	322		1.876	Het bekostigen van extra (tijdelijke) woningen voor vergunninghouders en/of bijzondere doelgroepen.
AD	Voorziening loga-gelden	93	0	0		93	Egalisatie van de kosten die voortvloeien uit spaarcontracten met personeel voor verlofrecht en dergelijke (voorheen M&B).
Totaal voorzieningen toekomstige verplichtingen		15.082	2.644	1.029	245	16.452
Voorzieningen ter dekking van risico's
3	Voorziening Garantstelling Biotech Training Facility	100	0	0		100	Afdekken risico garantstelling Biotech Training Facility
Totaal voorzieningen ter dekking van risico's		100	0	0	0	100
Totaal voorzieningen		40.015	11.825	11.780	605	39.454

Onder de voorzieningen voor toekomstige verplichtingen wordt dit jaar ook de voorziening negatieve grondexploitaties gepresenteerd. Dit is in andere jaren altijd een correctiepost op de waarde van de voorraden geweest. Voor Lammenschansdriehoek wordt een negatief resultaat verwacht, terwijl er per 31-12-2019 meer opbrengsten dan kosten zijn gerealiseerd. Het BBV schrijft in die gevallen voor dat de bedragen die voor dit soort projecten in de voorziening negatieve grondexploitaties zijn gestort, worden gepresenteerd onder de voorzieningen voor toekomstige verplichtingen. Het gaat per 31-12-2019 om een totaalbedrag ad € 3,3 mln.

De voorziening riolering toekomstige investeringen stond in de jaarrekening 2018 in de balans onder de voorzieningen bijdragen aan toekomstige investeringen. In 2019 is het lntegraal Waterketenplan (lWKp) 2019-2023 vastgesteld. (RB18.0123). Hierin is besloten dat de vervangingen zullen worden geactiveerd. De voorziening is hierdoor omgezet naar een egalisatievoorziening.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan één jaar

De onderverdeling van de in de balans opgenomen vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar is als volgt (de stand van de leningenportefeuille is nader gespecificeerd in de paragraaf Financiering):

	Boekwaarde 31-12-2019	Boekwaarde 31-12-2020
Onderhandse leningen
- binnenlandse banken en overige financiële instellingen	376.390	392.264
- binnenlandse bedrijven	3	3
- openbare lichamen		45.000
- binnenl.pens./verz.inst.	18.750	17.500
	395.143	454.767
Door derden belegde gelden	110	111
Waarborgsommen	355	518

Totaal	395.608	455.396

In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar over het jaar 2020:

	Saldo 31-12-2019	Vermeer - deringen	Aflossingen	Saldo 31-12-2020	Rentelast 2020
Onderhandse leningen	395.143	90.000	30.376	454.767	5.687
Door derden belegde gelden	110	1		111	1
Waarborgsommen	355	187	23	518
Totaal	395.608	90.188	30.399	455.396	5.688

Toelichting

In 2020 zijn twee langlopende geldleningen aangetrokken met een gezamelijke hoofdsom van € 90 miljoen. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de financieringsparagraaf. Daar wordt ook inzicht gegeven in de rentelasten van de vaste schulden.

In 2020 zijn een tweetal waarborgsommen ontvangen waarvan € 165.000 betrekking heeft op een anterieure grondexploitatie overeenkomst.

Vlottende passiva

Onder de vlottende passiva zijn opgenomen:

	Boekwaarde 31-12-2019	Boekwaarde 31-12-2020
Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar	80.092	107.486
Overlopende passiva	24.181	29.022
Totaal	104.273	136.508

Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

De in de balans opgenomen netto-vlottende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd :

	Boekwaarde 31-12-2019	Boekwaarde 31-12-2020
Bank- en girosaldi	30.019	65.857
Overige schulden	50.072	41.628
Totaal	80.091	107.485

In maart 2020 zijn 2 langlopende geldleningen van € 45 miljoen aangetrokken. (zie hiervoor tevens de paragraaf financiering). Gedurende de daaropvolgende 9 maanden is geen financiering aangetrokken en is, onder invloed van de geplande uitgaven, het tekort op de rekening courant opgelopen tot € 65 miljoen per 31-12-2020. In begroting 2020 is rekening gehouden met een financieringsbehoefte van € 157 miljoen. In de 2^e voortgangsrapportage was nog rekening gehouden met het aantrekken van een lening in oktober/november 2020, deze is uiteindelijk niet aangetrokken in 2020. Gezien het renteverloop (dalende rente zoals ook te zien in de grafiek in de paragraaf financiering) was het niet noodzakelijk en ook niet gunstig om langlopende financiering aan te trekken in het najaar van 2020. Daarom is een tekort aangehouden op de rekeningcourant, met als gevolg een hoger negatief banksaldo per 31-12-2020 in vergelijking met de stand per 31-12-2019. In januari 2021 is een langlopende geldlening aangetrokken van € 70 miljoen. Het wachten met het aantrekken van financiering, met daarbij een dalende rente, heeft ertoe geleid dat de gemeente Leiden een 20-jaars lineaire lening heeft kunnen aantrekken tegen een negatieve rente.

De post 'Overige schulden' bestaat uit:

Crediteuren € 21 mln
Nog te betalen kosten € 20 mln

Ten opzichte van 2019 is de post crediteuren met € 10 mln gedaald. (was in 2019 nog met € 10 mln gestegen tov 2018) De post 'Nog te betalen kosten' is met € 1 mln gestegen. Per saldo is sprake van een daling ad € 9 mln. De belangrijkste posten die vorig jaar voor een stijging zorgden, zorgen nu ook voor de daling:

Stichting Confessioneel Onderwijs - Nieuwbouw Bonaventura, Boerhaavelaan € 1,7 mln
GGD - Voorschot gemeentelijke bijdragen 2019 € 1,5 mln (is in 2020 weer gedurende het jaar betaald)
Du Prie - Ambtelijke huisvesting (Level) € 1,1 mln

De post 'nog te betalen kosten' bevat als belangrijkste posten:

Wet Maatschappelijke Opvang (WMO) € 2,0 (per 31-12-2019 € 4,5 mln)
Rente langlopende geldleningen € 3,1 mln (per 31-12-2019 € 3,0 mln)
Onderwijshuisvesting € 4,8 mln (vorig jaar € 3,7 mln)
Diverse nog te betalen bedragen aan Servicepunt71 € 3,0 mln

De afname voor WMO wordt veroorzaakt doordat zorginstellingen tijdiger zijn gaan factureren.

De toename bij onderwijshuisvesting is voor een belangrijk deel een gevolg van de toekenning in november 2020 door het college van de aanvragen voor voorzieningen huisvesting onderwijs. Hierbij gaat het om een totaal bedrag aan toekenningen van ruim 1 miljoen, waarvan,gezien het late tijdstip, het overgrote deel niet is besteed. Daarnaast is het totaal bedrag van de nog niet door de schoolbesturen ingediende afrekeningen OZB, huurvergoedingen en schades ruim 9,5 ton hoger dan in de jaarrekening 2019.

De facturatie vanuit Servicepunt71 is voor een groot deel pas in 2021 gedaan. Daarnaast is ICT over gegaan naar Servicepunt71, wat zorgt voor extra facturatie.

Overlopende passiva

De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt:

	Boekwaarde 31-12-2019	Boekwaarde 31-12-2020
- Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume	10.104	10.122
- De in de balans opgenomen van EU, Rijk en provincies ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel.	7.299	14.516
- Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaar komen	6.778	4.383
Totaal	24.181	29.021

De in de balans opgenomen verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen bevat als grootste posten:

Omschrijving	Saldo 31-12-2019	Saldo 31-12-2020
Nog te betalen ingehouden loonheffing	6.996	7.013
Gelden van derden in beheer bij de stadsbank in het kader van budgetbeheer	1.105	1.160
Nog te betalen pensioenpremies	1.306	1.368
Overige posten	697	581
Totaal	10.104	10.122

De in de balans opgenomen van EU, Rijk en provincies ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren, kunnen als volgt worden gespecificeerd:

	Saldo 31-12-2019	Bestedingen	Ontvangen bedragen	Saldo 31-12-2020
Vooruitontvangen Subsidies Provincie:	2.340	1.245	2.228	3.323
Vooruitontvangen van diverse ministeries	2.571	26.181	32.229	8.619
Vooruitontvangen van overige overheidsinstanties	2.388	68	254	2.574
Totaal	7.298	27.493	34.711	14.516

De in de balans opgenomen vooruit ontvangen voorschotbedragen van diverse Ministeries en Provincie kunnen als volgt worden gespecificeerd:

	Saldo 31-12-2019	Bestedingen	Ontvangen bedragen	Saldo 31-12-2020
PZH Leidse Ommelanden DOS-2014-0008088	1.829	325	660	2.163
PZH Zernikedreef Bio Science Park DOS-2010-0018854	285	107		177
PZH Brugverbinding Poelgeest DOS-2009-0014053	211	165		46
PZH Instandhouding en draaipremie Molen De Valk 2014-2019 DOS-2013-0010309		1	1
PZH T1803 Toegankelijkheid bushaltelocaties Herenstraat en Koninginnelaan DOS-2018-0008833	15	15
PZH Planvorming Fietsparkeervoorziening Leiden CS DOS-2019-0007752			125	125
PZH Onderhoud Molen De Valk (incl. draaipremie) 2020-2025 DOS-2019-0009001			4	4
PZH DOS-2020-0004916 Rnet Centrumroute - Lange gracht Schuttersvekd Rijnsburgerweg - fase 3 en 4		270	980	710
PZH Toegankelijkheid bushaltelocaties Vrijheidslaan DOS-2020-0004400			20	20
PZH Noodsteun culturele sector 1e tranche DOS-2020-0007750		219	219
PZH Toegankelijkheid 97 bushaltelocaties DOS-2019-0003320		134	200	66
PZH Duizend vondsten direct naar buiten DOS-2020-0006392		8	20	12
Vooruitontvangen Subsidies Provincie:	2.340	1.245	2.228	3.323

VWS SpUK	1.707	1.926	2.257	2.038
VWS Projectenpool Geweld Hoort Nergens Thuis 16-4041-22278	65	65
BZK Reductie energiegebruik 2019-0000625198		1.628	3.150	1.522
ZonMw Inrichting regionale functies en voorzieningen BW/MO 2019/31081/ZONMW	40	50	10
MOCW Onderwijsachterstandenbeleid	333	3.049	3.123	407
MJV JenV VR-training veiligheidshuizen	70	28		42
MSZ Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (TOZO)		15.703	18.375	2.672
VWS Regeling specifieke uitkering stimulering sport (SPUK)		73	75	2
ZonMw pilots Leidse regio GGZ infrastruc		17	66	49
I&W E38 VDD Verkeersinfrastructuur		6	6
OCW D1 RMC-functie 2017-2020		915	915
OCW D1A Reg. aanpak VSV 2017-2020		520	520
VWS Tegemoetkoming verhuurders sportaccommodaties COVID-19		324	324
I&W E20 Stim. Verkeersveiligh 20-21		21	959	938
OCW D11 extra fin RMC-functie 20-21			86	86
SZW G1 loonk detachering Bonaire		108	238	130
FIN B1 gedup. Toeslagenproblematiek			59	59
MJV Versterkingsgelden		32	155	123
MOCW WEB / Volwasseneducatie 2015/2016/2017/2018	96	1.442	1.504	157
MJV Versterking aanpak ondermijning		178	556	378
MJV Versterking aanpak ondermijning	260	-17	-278
MJV Begeleiden van ex-gedetineerden (Van der Staay)		66	82	16
ZonMW Verdieping en verbreding van Methodisch Werken W&I fase 2 2019/09739/ZONMW		47	47
Vooruitontvangen van diverse ministeries	2.571	26.181	32.229	8.619

Gemeente Oegstgeest - Bijdrage brugverbinding Poelgeest PZH-2009-525083 / DOS-2009-0014053	2.350			2.350
Regionale LVB Middelen Beschermd Wonen	38	38
Mondriaan stg Comp Corona Molen de Valk 1060595262		30	30
HR Capaciteit Beleidsagenda Jeugd			224	224
Vooruitontvangen van overige overheden	2.388	68	254	2.574

Specificatie overige vooruitontvangen bedragen

Omschrijving	Saldo 31-12-2019	Saldo 31-12-2020
Vooruitontvangen bijdrage fietsenstalling Rijnsburgerblok	2.743
Vooruitontvangen bedragen in het kader van facilitair grondbeleid	1.117	1.771
Parkeervergunningen	1.262	969
Vooruitgefactureerde erfpachtcanons	1.034	817
Overige posten	622	826
Totaal	6.778	4.383

Op 13 februari 2014 heeft de raad het uitvoeringsbesluit Rijnsburgerblok vastgesteld. (RB13.0114) Onderdeel hiervan is de bouw van een ondergrondse fietsenstalling. De helft van de kosten van de aanleg wordt gedekt door een bijdrage van ProRail. De van ProRail ontvangen bijdrage was per 31-12-2019 € 2.7 mln hoger dan de gemaakte kosten. In 2020 is de fietsenstalling gerealiseerd.

De vooruitgefactureerde erfpachtcanons laten een daling zien van € 217.000. Voornaamste reden hiervoor is dat de administratiekosten dit jaar niet vooruit zijn gefactureerd. Die zullen voor 2021 in juni alsnog worden gefactureerd.

In 2019 is de notitie 'Grondbeleid in begroting en jaarverslaglegging juli 2019' door de commissie BBV uitgebracht. Daarin staat dat de vooruitontvangen bedragen in het kader van facilitair grondbeleid moeten worden opgenomen onder de overige vooruitontvangen bedragen. Hieronder wordt dit bedrag naar locatie gespecificeerd, waarbij bedragen kleiner dan € 100.000 onder de overige posten zijn opgenomen.

Omschrijving	Saldo 31-12-2019	Saldo 31-12-2020
Schipholweg 130 (Brandpunt Leiden B.V.)		407
Verbouw en uitbreiding museum Naturalis (Stg Naturalis Biodiversity Center)	430	346
Ypenburgbocht/Maredijk 163 t/m 179 (Veursche II B.V.)	221	178
Zeeheldenbuurt (Portaal)		167
Statendijck (Ouwehand bouwgroep B.V.)		138
Renovatie Centrale Blokken - Oude Kooi (WBV De Sleutels van Zijl & Vliet)	131	31
Overige posten	335	504
Totaal	1.117	1.771