Bijzonder programma Doorontwikkeling Sociaal Domein

Inleiding
Leiden is en blijft een sociale stad waarin iedereen mee telt en mee doet. Voor alle inwoners voerden we ook in 2021 de Visie Sociaal Domein uit. Veel activiteiten zijn anders uitgevoerd dan gepland, soms ook met nieuwe creatieve oplossingen die goed blijken te werken, maar soms zijn ze ook vertraagd of zelfs niet geheel uitgevoerd, alles als gevolg van corona.
Corona leidde in 2021 ook tot langer durende effecten op onze inwoners (bijvoorbeeld een slechtere gezondheid, grotere leerachterstanden of meer psychosociale problematiek). Deze effecten zullen we de komende jaren op moeten zien te vangen, in 2022 en daarna. Dit vergroot de uitdaging om met schaarse middelen een toenemende vraag naar zorg en ondersteuning te beantwoorden. Voor meer informatie over de effecten van corona, de inhoudelijke doorontwikkeling van het sociaal domein en de uitvoering van de Visie Sociaal Domein wordt verwezen naar de programma's 7 Jeugd & Onderwijs, 9 Maatschappelijke Ondersteuning en 10 Werk& Inkomen en Programma 8 Cultuur, Sport en Recreatie, beleidsterrein 8C Sport.
In deze paragraaf gaan we in op de financiële resultaten van 2021 binnen het hek en laten we de ontwikkelingen in de reserve sociaal domein zien.

Sociaal domein als gesloten systeem / hek rond het sociaal domein
In de Programmabegroting 2019 is besloten om van het grootste deel van het sociaal domein een financieel gesloten systeem te maken. Dit betekent dat effecten van beleid, maar ook autonome ontwikkelingen, nieuw beleid en financiele mee- en tegenvallers binnen dit systeem blijven. Dit is het zogenoemde hek rond het sociaal domein. De verwachting is dat positieve effecten van beleid, zoals collectiveren, direct terecht komen bij het sociaal domein. Een voorbeeld hiervan is de Sterke Sociale Basis. Door een sterke sociale basisinfrastructuur te realiseren verwachten we dat minder mensen een beroep doen op individuele voorzieningen in het kader van de WMO, jeugdhulp of participatie. Die basisinfrastructuur bestaat ook uit goede en toegankelijke voorzieningen op het terrein van sport, cultuur en onderwijs(kansen). Evenals investeringen op het terrein van een groene en gezonde stad. Naast deze inhoudelijke keuze leidt het hek er ook toe dat er een financieel gesloten systeem ontstaat.

Definitie financiële hek rond sociaal domein
Bij de Programmabegroting 2019 is het financiële hek rond het sociaal domein gedefinieerd:

• Programma 7 Jeugd & Onderwijs: de prestaties 7A2.1 tot en met 7A3.1, betreffende CJG en jeugdzorg.
• Programma 9 Maatschappelijke ondersteuning. Alle beleidsterreinen, behoudens de prestatie ‘Bevorderen clientbetrokkenheid’. Deze prestatie bestaat uit Stimuleren wijkinitiatieven en de diverse Wijkvisies
• Programma 10 Werk en Inkomen. De beleidsterreinen 10A Arbeidsparticipatie (inclusief DZB), 10D Schuldhulpverlening en 10B Maatschappelijke participatie en Minimabeleid behoudens de prestatie ‘Kwijtschelding gemeentelijke heffingen.

Financiële resultaten 2021
We sluiten het jaar 2021 met een positief resultaat af (zie tabel hieronder). Dit komt ten eerste omdat een aantal activiteiten als gevolg van corona in mindere mate is uitgevoerd. Deze onderschrijdingen zijn terug te zien in de tabel hieronder (onder het kopje ‘Samenstelling resultaat sociaal domein 2021’). Ondanks het positieve resultaat van 2021 blijft de beheersbaarheid van de financiën van het sociaal domein een grote uitdaging.

1) Overzicht inkomsten en uitgaven binnen het hek rond het sociaal domein

De bedragen in onderstaande tabel zijn een deelverzameling van de bedragen zoals opgenomen in programma 7, 9 en 10. In de programmaverantwoordingen, onderdeel Programmabudget, zijn toelichtingen opgenomen over de relevante financiële afwijkingen.

2) Ontwikkeling Reserve sociaal domein

Toelichting: Door de onderbesteding op het investeringsfonds Maatschappelijke zorg Leidse Regio is er ten opzichte van de begroting € 829.000 minder onttrokken aan de reserve sociaal domein, geoormerkt deel voor investeringsfonds, dan begroot.