Het resultaat 2023 komt uit op € 19,6 miljoen positief. Vanaf 2008 waren de resultaten als volgt:

Het besteden van een reserve kan alleen met een raadsbesluit waarin de reden van besteding staat aangegeven. De besteding moet overeenkomen met het doel van de reserve.

Bij reserves met een egalisatie- of inkomensfunctie mag een positief- of negatief exploitatiesaldo bij de jaarrekening vóór bestemming worden verrekend met de corresponderende reserve. In deze gevallen maakt het betreffende exploitatiesaldo geen onderdeel uit van het bestemmingsvoorstel bij de jaarrekening. In aanvulling hierop mag de mutatie op de Voorziening negatieve grondexploitaties bij de jaarrekening vóór bestemming worden verrekend met de reserve grondexploitaties.

Voor alle overige reserves geldt dat in de rekening alleen toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves zijn verwerkt tot maximaal het bedrag dat via de begroting(swijzigingen) door de raad is goedgekeurd.

Per programma wordt hieronder een tabel gepresenteerd, waarin per reserve de geraamde en de werkelijke toevoeging en onttrekking wordt getoond. Daaronder worden de afwijkingen ten opzichte van de raming toegelicht.

Bestuur en dienstverlening

Toelichting

Reserve raad
Er zijn geen relevante afwijkingen.

Egalisatiereserve verkiezingen
Er is € 10.000 minder onttrokken, omdat anders de egalisatiereserve in 2024 negatief zou komen te staan.

Reserve rekenkamer

De onttrekking is afgerond € 27.000 lager dan begroot. De lagere onttrekking komt doordat de kosten voor de rekenkameronderzoeken in 2023 lager zijn uitgevallen. Hierdoor is het resultaat van de Rekenkamer positief, en daarmee geen onttrekking aan de reserve nodig.

Veiligheid

Er zijn geen afwijkingen t.o.v. de begroting.

Economie

Toelichting op afwijkingen Reserves

Reserve Binnenstad (P3)
Door een onderbesteding op programma binnenstad is de onttrekking € 207.000 lager dan begroot. Er is een saldo van € 123.700 voor investering in toiletten en € 60.900 voor de subsidies vitale binnenstad. Daarnaast is een provinciale bijdrage van € 20.000 ontvangen.

Reserve Economische impulsen en kennisstad (P3)
In 2023 er gewerkt aan een gezamenlijke aanpak, gericht op het nog beter zichtbaar maken van de kennis in de publieke buitenruimte en online. En er zijn daarnaast een uitvoeringsprojecten uitgevoerd, zoals Things That Talk 2023, Taalmuseum en De Ronde Hortus). Het borgen van het beheer Eduroam samen met de kennispartners is niet afgerond en resulteert in een saldo van € 56.000.

Reserve Grondexploitatie (P3)
Geen toe te lichten afwijkingen

Reserve Duurzame Stad (P3)
Er is € 119.000 minder onttrokken dan begroot door een combinatie van tekort in ambtelijke capaciteit en de extra tijdsinvestering in de nieuwe strategie en bijbehorend uitvoeringsprogramma. Hierdoor zijn enkele projecten circulaire economie niet volledig gerealiseerd, zoals sturende instrumenten derden, het realiseren van een materiaalwisselplaats en het organiseren van grondstof specifieke kennissessies en masterclasses. De verwachting is dat deze middelen in 2024 besteed zullen worden.

Bereikbaarheid

Reserve parkeren
De onttrekking aan de reserve parkeren is € 239.000 lager dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door lagere voorbereidingskosten voor het fietsparkeren nabij Leiden Centraal Station (€ 56.000) en de planstudie voor dit gebied (€.57.000). Voor de voorbvereidingskosten van de fietsenstalling Hartebrugkerk is in 2023 € 80.000 minder uitgegeven dan begroot. Het restant van € 46.000 betreft het saldo van een aantal lagere onttrekkingen aan de reserve parkeren. Het totale saldo van de lagere onttrekkingen blijven in beginsel beschikbaar voor dekking van de nog te maken kosten in een volgend jaar.

Reserve bereikbaarheidsprojecten
De onttrekking aan de reserve bereikbaarheidsprojecten is € 40.000 lager dan begroot. Dit heeft betrekking op in 2023 niet bestede middelen voor onderzoek spoor Leiden-Utrecht (€ 13.000), investeringen in de Leidse Ring Noord (€ 3.000) en Rijnlandroute (€ 24.000). Het totale saldo van de lagere onttrekkingen blijven in beginsel beschikbaar voor dekking van de nog te maken kosten in een volgend jaar.

Reserve Duurzame Stad (P4)
De onttrekking aan de reserve duurzame stad is € 627.000 lager dan begroot. Dit komt door een voordeel op het incidentele budget van de fietsroutes van € 146.000. Rest van het verschil (€ 480.000) heeft betrekking op de lagere besteding voor de voorbereidende studiekosten voor het knooppunt Leiden Centraal in 2023. Het totale saldo van de lagere onttrekkingen blijven in beginsel beschikbaar voor dekking van de nog te maken kosten in een volgend jaar.

Omgevingskwaliteit

Toelichting op afwijkingen Reserves

Reserve ontsluiting van groengebieden

De onttrekking is € 14.000 lager dan begroot. De kosten voor de begraafplaats Rhijnhof worden gedekt vanuit deze reserve

Reserve Leefbaarheid projecten in de wijken

De onttrekking is € 48.000 lager dan begroot. De kosten die toegerekend worden aan de investering Binneste beter / Zeeheldenbuurt zijn lager uitgevallen.

Reserve GSB middelen

De onttrekking uit de Reserve GSB middelen is € 31.000 lager dan begroot. Dit komt doordat er minder kosten zijn gemaakt in de gevelsanering dan voorheen begroot.

Reserve duurzame stad

De onttrekking is € 189.000 lager dan begroot. Dit komt door onderbestedingen op klimaatadaptatie (€ 155.000) en het project Duurzaamste Kilometer (€ 34.000).

Reserve bomenfonds

De onttrekking is € 275.000 lager dan begroot. Voor de projecten “Groene kansenkaart” is € 108.000 minder onttrokken in 2023 en “versterking bomenbestand begraafplaats Rhijnhof” is € 90.000 niet in 2023 onttrokken. Daarnaast is er voor kansrijke locaties, babyboom en binnenstad € 77.000 niet in 2023 onttrokken. Voor deze projecten geldt dat deze momenteel nog in uitvoering zijn. Na afronding zullen deze bedragen alsnog uit de reserve onttrokken worden.

Stedelijke ontwikkeling

Reserve Grondexploitaties

De werkelijke storting in de reserve is € 19.000 lager dan begroot. Het verkopen van de grond (project Parel Morsweg) is in 2023 niet gelukt waardoor ook de storting van het resultaat van deze verkoop niet heeft plaatsgevonden (€ 19.000). Dit schuift door naar 2024.

De werkelijke onttrekking aan de reserve is € 171.000 lager dan begroot. Reden is dat de investeringen die worden gedekt uit deze reserve niet volledig zijn ingezet in 2023 en dus ook niet volledig worden onttrokken aan de reserve (€ 1.561.000 voordeel). Dit betreft de projecten die voorgefinancierd zijn uit het krediet Initiatieven derden, het restplan Aalmarkt, het project Diamantplein en omgeving, het resplan Vollehovenkade, project Ananasweg en heronttwikkeling energiepark. De onttrekking aan de voorziening negatieve grondexploitaties neemt toe met € 1.415.000 (nadeel) als gevolg van verslechering resultaat grondexploitaties Lammenschansdriehoek en GEO Noord en verbetering resultaat grondexploitaties STEO-Rijnburgerblok 1-2, 5. In 2023 is vanuit de reserve Grondexploitaties € 25.000 beschikbaar gesteld voor deelname Provada. Deze middelen zijn niet ingezet aangezien het beschikbare budget van voorgaande jaren voor 2023 toereikend is geweest (voordeel).

Reserve Inkomsten bouwleges
Per saldo zijn de bouwleges in 2023 € 1,1 miljoen hoger dan begroot. Zie hiervoor bovenstaande onderbouwing 6A Ruimtelijke planvorming.

Reserve Sociale huurwoningen

De reserve Sociale huurwoningen wordt ingezet voor de uitvoering van de Nota Wonen. In 2023 is hiervoor € 130.000 besteed.

Reserve Stedelijke ontwikkeling P6

De reserve Stedelijke ontwikkeling wordt ingezet voor uitvoering project Wonen boven winkels. In 2023 is hiervoor € 51.000 ingezet.

Reserve Asbestsanering

In 2023 zijn geen gemeentelijke panden gesaneerd op asbest. Hierdoor is het beschikbare budget vanuit deze reserve niet ingezet.

Reserve Bedrijfsvoering plankosten

De plankosten voor het project herinrichting rivierenbuurt Meerburg is € 37.000 lager dan begroot.

Reserve Duurzame stad P6

De onttrekking aan de reserve is € 716.000 lager aangezien het incidentele budget voor energietransitie in 2023 niet volledig is ingezet.

Jeugd en Onderwijs

Reserve combinatiefuncties

Begroot is een onttrekking van € 19.000. Gezien het positieve resultaat op de combinatiefuncties is er geen onttrekking nodig.

Cultuur, sport en recreatie

Bedrijfsreserve Museum De Lakenhal

De exploitatie van Museum De Lakenhal heeft een tekort gerealiseerd. Het tekort is met name veroorzaakt door achterblijven van culture commerciele evenementen, de winkel, fondsenwervingen lagere bezoekersaantallen. De onttrekking van € 111.000 is nodig om een deel van het exploitatietekort te kunnen dekken. Na de onttrekking uit deze reserve is het saldo nihil.

Reserve exploitatie De Nobel
Het verschil heeft er mee te maken dat er geen uitnutting in 2023 is geweest.

Reserve bedrijfsvoering Erfgoed Leiden en omstreken
De toevoeging betreft het positieve resultaat ad € 364.000.

Reserve Sportstimuleringsfonds
Er zijn geen aanvragen binnengekomen voor het sportstimuleringsfonds, waardoor er geen onttrekking nodig was.

Reserve Economische impulsen en kennisstad (P8)
Het verschil heeft er mee te maken dat er geen uitnutting in 2023 is geweest voor het evenementenfonds.

Reserve Molen de Valk / Erfgoed Leiden
De raming van de onttrekking bij de Molen betreft (een deel van) de kosten 3^e molenaar, die is er in 2021 niet geweest.

Reserve sportstimulering schaatsen
Bij de kaderbrief 2023 (RB23.0049) is door uw raad besloten om vanuit de terugvordering subsidie ad. €200.000 van de stg. IJshal de reserve sportstimulering Schaatsen te voeden. Echter is er €175.000 subsidie uitbetaald en zal er maximaal €175.000 teruggevorderd worden in 2024. Deze deze subsidie kan pas in 2024 teruggevorderd worden ivm de jaarrekening van de Stg.IJshal die na het schaatsseizoen opgemaakt wordt in 2024. De storting zal dan in 2024 in de reserve geboekt worden.

Bedrijfsvoeringsreserve concern P8

Voor het project Automatisering Sportaccommodatie was € 240.000 ingeschat om de incidentele ICT-kosten te dekken. Achteraf zijn de incidentele voordeliger uitgevallen en is € 150.000 teruggestort in de reserve.

Maatschappelijke ondersteuning

Reserve sociaal-maatschappelijke en culturele voorzieningen
Bij de slotwijziging heeft een budgetoverheveling plaatsgevonden die per abuis volledig via de reserve budgetoverheveling is verlopen. Een deel (€ 238.223) had via de reserve sociaal-maatschappelijke en culturele doeleinden moeten verlopen. Voorgesteld zal worden om de geraamde onttrekking van € 238.223 alsnog over te hevelen naar 2024.

Reserve leefbaarheidsprojecten in de wijken
De wijkvisie Roomburg Meerburg kan nog niet worden afgesloten, omdat bepaalde werkzaamheden nog verricht zullen worden in 2024. Doordat een aantal werkzaamheden niet is uitgevoerd in 2023 is er € 97.000 minder onttrokken aan de reserve.

Reserve sociaal domein programma 9
Er is € 202.503 minder onttrokken aan de reserve Sociaal domein, geoormerkt deel voor Beschermd wonen. Circa € 91.000 heeft betrekking op de onderbesteding voor Projectorganisatie Maatschappelijke zorg door vertraging in een innovatie- en huisvestingsproject. Het overige deel heeft betrekking op de onderbesteding voor het Maansteenpad in verband met vertraging in de verbouwing.
Vanuit het Investeringsfonds is € 326.253 minder onttrokken dan geraamd vanwege een onderbesteding op Investeringsfonds Maatschappelijke zorg Leidse regio. Dit is veroorzaakt doordat verschillende (huisvesting-) projecten nog niet tot realisatie zijn gekomen, maar zijn doorgeschoven naar 2024.

Werk en inkomen

Reserve zachte landing rijksbezuinigingen WSW
Het nadeel op de reserve is € 25.000. Begroot was een onttrekking van € 183.000, echter zijn er minder kosten gemaakt waardoor uiteindelijk een onttrekking van € 158.000 is gerealiseerd.

Reserve sociaal domein programma 10
Er is € 172.095 minder onttrokken doordat de geplande intensivering bij Laaaggeletterdheid maar deels gelukt is. Daarnaast is het budget voor de vervanging van Polydoc (software) via de slotwijziging overgeheveld naar 2024. Dat is per abuis via de reserve budgetoverheveling verlopen, maar het had via de reserve sociaal domein moeten verlopen. Voorgesteld zal worden om de geraamde onttrekking aan de reserve sociaal domein van
€ 90.000 alsnog over te hevelen naar 2024.

Algemene middelen en overhead

Reserve Flankerend beleid
Aan de reserve flankerend beleid is € 82.000 minder onttrokken dan begroot, omdat er minder interventies ten laste van flankerend beleid is geweest. Het corresponderende voordeel op de budgetten is opgenomen bij Overhead, vennootschapsbelasting en onvoorzien.

Bedrijfsvoeringsreserve concern

De afwijking van € 34.000 op de onttrekkingen uit de reserve is gebruikt voor het project "Refurbishen oude Surfaces". Dit is het gebruiksklaar maken van de oude Surfaces voor hergebruik. Op basis van de financiele verordening is in de reserve een storting gedaan van € 1.209.000. Het gestorte bedrag is bepaald volgens de daarvoor gehanteerde berekeningsmethode.

Reserve bedrijfsvoering Plankosten
De jaarlijkse onttrekking aan de reserve is afhankelijk van de gemaakte kosten in de definitiefase van de
ruimtelijke projecten. De onderschrijding van de begrote onttrekking met € 580.000 is het bedrag dat de
projectleiders eind 2023 nog aan plankosten verwachten te moeten maken voor projecten in definitiefase.

CR Reserve egalisatie kapitaallasten
Bij de Slotwijziging 2023 is een onttrekking geraamd van € 471.000 ten behoeve van de modernisering telefonie. Hiervan is in 2023 € 107.000 minder onttrokken. Het corresponderende voordeel op de budgetten is opgenomen bij Overhead, vennootschapsbelasting en onvoorzien.
Daarnaast is € 5.000 minder gedoteerd, omdat de kapitaallasten binnen de Centrumregeling Bedrijfsvoering Leidse Regio ook € 5.000 lager waren.