Jaarstukken 2022

Jeugd en onderwijs

Programmanummer

 

7

Commissie

 

Onderwijs en samenleving

Portefeuille(s)

 

Kansengelijkheid, Jeugd en Onderwijs

De missie van het programma Jeugd en onderwijs luidt:
"In Leiden krijgen kinderen en jongeren de kans gezond en veilig op te groeien in een stimulerende omgeving, zodat zij hun talenten kunnen ontwikkelen en volwaardig aan de samenleving kunnen deelnemen."

Ontwikkelingen in 2022

Leiden is een sociale stad waarin iedereen meedoet en meetelt. We willen dat alle kinderen en jongeren gelijke kansen krijgen, gezond en veilig opgroeien en zichzelf zo goed mogelijk kunnen ontplooien en ontwikkelen.
Hiermee sluiten we aan op de expliciete aandacht voor kansengelijkheid in het beleidsakkoord ‘Samen leven in Leiden 2022-2026’. We streven naar een sterke basisinfrastructuur in de stad, met bijvoorbeeld duurzame onderwijsgebouwen en jeugdgezondheidszorg. Daarnaast hebben we veel activiteiten op het collectieve niveau, voor mensen die behoefte hebben aan wat extra hulp en ondersteuning, zoals via de Jeugdteams en voeren we het onderwijskansenbeleid uit. Op het individuele niveau bieden we bijvoorbeeld specialistische jeugdhulp.

Jeugd

Speelruimtebeleid

Ook in 2022 stimuleerden we in Leiden dat kinderen buiten (kunnen) spelen. Aan de hand van de Leidse Beweegsleutels richten we de stad beweeg- en speelvriendelijk in. In 2022 mocht Leiden zich de meest speelvriendelijke gemeente noemen, als winnaar van de Jantje Betonprijs.


Gezonde Kansrijke Start Leiden

Ook in 2022 werd het project Gezonde Kansrijke Start uitgevoerd. Gezonde Kansrijke Start is voor jonge (aanstaande) ouders ondersteunend in de periode voor, tijdens en na de zwangerschap. Door het actieprogramma signaleren professionals beter, weten professionals in zowel het medisch als sociaal domein elkaar beter te vinden en is de hulp en informatie voor zowel professionals als de burgers makkelijk toegankelijk.

Jeugdgezondheidszorg

In de eerste helft van 2022 kampte de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) met personeelstekorten. Daarvoor heeft de JGZ van 1 januari 2022 tot 1 juli 2022 hun dienstverlening aangepast. Deze aangepaste dienstverlening heeft geen opvallende gevolgen gehad. De personeelstekorten zijn door o.a. een taakverschuiving tussen de jeugdartsen en de jeugdverpleegkundigen, meer inzetten van MBO verpleegkundigen en het reduceren van – met name langdurig- verzuim opgelost.

Jeugdteams

De Stichting Jeugdteams Leidse Regio begon 2022 met veel vacatures, zowel in het management als de uitvoering, waarvan een groot deel wel ingevuld is gedurende 2022. Door de openstaande vacatures was de werkdruk van personeel hoger en duurde het langer voordat gezinnen ondersteuning konden ontvangen vanuit het Jeugdteam.

Specialistische jeugdhulp

In 2022 zijn de gemeenten van Holland Rijnland gestart met een nieuwe manier van inkopen en sturen op de uitvoering van de jeugdhulp. De gemeenten sturen samen met de belangrijkste aanbieders op de inkoopdoelen. Deze doelen zijn (op hoofdlijnen): het kind en gezin meer centraal stellen in de geboden hulp, de hulp zo thuis als mogelijk aanbieden en gezinnen zelf leren omgaan met problemen die bij het leven horen. Ook is een interventie op de wachtlijsten in de specialistische jeugd-GGZ uitgevoerd. Tot slot hebben gemeenten geïnvesteerd in het beschikbaar hebben van gezamenlijk maatwerkaanbod vanuit verschillende aanbieders voor gezinnen waarin zeer complexe problematiek speelt.

Leerlingenvervoer

In 2022 is het contract met de aanbieder van het leerlingenvervoer niet verlengd. Met ingang van het schooljaar 2022-2023 voert een andere exploitant het leerlingenvervoer uit. De opstart verliep stroef door een tekort aan chauffeurs. De kwaliteit van het vervoer is in de loop van de maanden toegenomen en voldoet.

Onderwijs- en onderwijskansenbeleid

Programma Social Impact

Een van de vier pijlers van het programma Social Impact is het ‘vergroten van gelijke kansen’. In 2022 is in kaart gebracht wat er in de stad gebeurt op het gebied van gelijke kansen. Dit gaat om structurele inzet van wettelijke taken zoals het onderwijsachterstandenbeleid en incidentele inzet via projecten vanuit bijvoorbeeld onderwijsinnovatiesubsidies. Deze inventarisatie is gedaan met als doel om in 2023 te komen tot een overkoepelende visie op de Leidse Gelijke Kansen Aanpak: een meer integrale, in samenhang vormgegeven aanpak, vanuit de beleidsterreinen onderwijs en armoede.

Nationaal Programma Onderwijs (NPO)

De uitvoering van het programma Social Impact, met daarin het NPO, heeft in 2022 plaatsgevonden en loopt in 2023 door. De looptijd van de gemeentelijke NPO-middelen werden door het Rijk in februari 2022 verlengd tot en met juli 2025. In 2022 heeft de nadruk gelegen op het gemeentelijk aandeel NPO-middelen en de vertaling daarvan richting concrete programma’s, van de voorschool tot en met het voortgezet onderwijs. Zo leverden SOL, BplusC, JES Rijnland, 1801 Onderwijsadvies, TechnoLab en andere partijen een bijdrage om (leer)vertragingen te verkleinen dan wel op te heffen. In 2022 is ingezet op extra ondersteuning van docenten. De verkennende NPO-gesprekken in en rond het Leidse onderwijsveld hebben geleid tot een intensievere samenwerking met zowel de scholen als ook de verschillende (subsidie)partners in de stad.

Regionaal Bureau Leerrecht

Het door gemeenten in Hollland Rijnland vastgestelde ‘RBL beleidsplan 2022-2025' beschrijft de beleidsdoelstellingen van het Regionaal Bureau Leerrecht (RBL). RBL gaat in gesprek met voortijdig schoolverlaters die in beeld zijn over passende trajecten gericht op terugkeer naar school of werk. In 2021-2022 waren meer voortijdig schoolverlaters aan het werk in vergelijking met voorgaande jaren. Jongeren geven de voorkeur aan betaald werk op deze krappe arbeidsmarkt boven onderwijs. Een opleiding is minder aantrekkelijk voor de groep die tijdens corona verder op achterstand is gezet.

Kennisstad, vestigingsklimaat en nieuwkomersonderwijs

In 2022 is het onderwijsaanbod voor nieuwkomerskinderen verder uitgebreid. Dit vanwege de komst van Oekraïense vluchtelingen en de verhoogde taakstelling statushouders. De gemeente heeft met verschillende schoolbesturen afgestemd over het aanbod, de financiële ondersteuning (subsidieregeling internationale taalklassen) en onderwijshuisvesting.

In 2022 heeft weer een innovatiesubsidie-ronde plaatsgevonden. Daarnaast ging het tweejarige project MDT Univercity van start. Maatschappelijke diensttijd (MDT) is een programma van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), in samenwerking met jongeren, maatschappelijke organisaties, scholen en gemeenten.

Onderwijshuisvesting

In 2022 is de nieuwbouw van het schoolgebouw voor de twee basisscholen De Tweemaster en Kwintijn (voorheen De Meerpaal) aan het Broekplein zo goed als afgerond. Er is aanvullend krediet beschikbaar gesteld voor realisatie van de renovatie en uitbreiding van voortgezet speciaal onderwijs (VSO)-school Het Metrum (Resonans). Er is aanvullend krediet beschikbaar gesteld en gestart met het ontwerp voor de realisatie van de gymnastiekzaal aan de Oppenheimstraat. Daarnaast is er samen met de schoolbesturen Scholengroep Leonardo da Vinci, PROO Leiden-Leiderdorp en SCOL ruimte gevonden voor onderwijs aan vluchtelingen uit met name Oekraïne. Drie onderwijshuisvestingsprojecten -beperkte ingrepen aan de wissellocatie Noachstraat 2, vervangende nieuwbouw van de Weerklank en vernieuwbouw van de Lucas van Leyden (Vliet)- hebben om verschillende redenen vertraging op gelopen.

Beleidsterrein 7A Jeugd

Doelen en prestaties bij 7A Jeugd

Doel

Prestatie

 

7A1 Een krachtige pedagogische samenleving

7A1.1 Betrekken van de jeugd via jeugdparticipatie

 

7A1.2 Waarborgen kwaliteit (openbare) speelruimte

 

7A1. 3 Ondersteunen spelbevordering

 

7A2 Goede (gebiedsgerichte) ondersteuning en hulp aan jeugd en gezin

7A2.1 Vanuit het CJG uitvoeren Wet Publieke Gezondheid

 

7A2.2 Vanuit het CJG organiseren van informatie en advies en opvoedingsondersteuning

 

7A2.3 Vanuit het CJG organiseren van jeugdhulp door middel van jeugdteams

 

7A3 Goede specialistische hulp beschikbaar

7A3.1 Het doen organiseren van specialistische hulp

 

Toelichting op prestaties


7A1.2 Waarborgen kwaliteit (openbare) speelruimte
Leiden was in 2022 als winnaar van de Jantje Betonprijs de meest speelvriendelijke gemeente van Nederland en ambassadeur voor ‘buiten spelen’. Er zijn bijgedragen geleverd aan diverse landelijke publicaties, de vakjury is in Leiden op bezoek geweest en er zijn voorbereidingen verricht voor Leiden als gastgemeente in 2023 voor de nieuwe editie van de Jantje Betonprijs. De Buitenspeeldag is in Leiden in 2022 groots gevierd met alle speeltuinverenigingen en in aanwezigheid van de stichting Jantje Beton.

In 2022 zijn vanuit het beheerplan Spelen en het Uitvoeringsplan Spelen verspreid over de stad 23 speelplekken opgeknapt. In Leiden Zuidwest zijn 6 speelplekken opgeknapt die met elkaar zijn verbonden door speelaanleidingen. In de binnenstad zijn 4 speelplekken tegelijk aangepakt. De verbouwing bij Speeltuinvereniging Ons Eiland is afgerond.

7A2.1 Vanuit het CJG uitvoeren Wet Publieke Gezondheid

Door personeelstekorten hanteerde de JGZ de eerste helft van 2022 een aangepaste dienstverlening. De angepaste dienstverlening hield in dat er in overleg met de ouder geen standaard afspraken voor meerdere contactmomenten werden ingepland en dat de kinderen in het primair onderwijs geen reguliere oproep voor een contactmoment kregen. De JGZ heeft nauw contact met het onderwijs gehouden zodat kinderen/gezinnen die zorg nodig hebben, tijdig gesignaleerd werden en de bezetting van het klantcontactcentrum werd opgehoogd voor de mogelijkheid om meer vragen te beantwoorden en de Groeigids chat werd buiten kantoortijden benut om ouders en jongeren van dienst te zijn. Deze aangepaste dienstverlening heeft geen opvallende gevolgen gehad en de personeelstekorten zijn opgelost. Er is direct een inhaalslag gemaakt waardoor al de standaardvaccinaties doorgang hebben kunnen vinden.

7A2.2 Vanuit het CJG organiseren van informatie en advies en opvoedingsondersteuning

Acties die er in 2022 uitspringen bij het project Gezonde Kansrijke Start waren onder andere: het starten van de trainingen aan de pedagogisch medewerkers op de kinderopvang in het voeren van oudergesprekken, waardoor vroegsignalering verbetert, het starten van de pilot 18 maanden consult in Leiden Zuid-West en Leiden Noord bij de eerstgeborenen, de implementatie van het gebruik van de GIZ methodiek (Gezamenlijk Inschatten Zorgbehoeften) door de verloskundigen en het oppakken van de belangrijke rol van de JGZ als contact voor zowel professionals als (aanstaande) jonge ouders tijdens de eerste duizend dagen, mede door de invoering van het prenataal huisbezoek per 1 juli 2022.

7A2.3 Vanuit het CJG organiseren van jeugdhulp door middel van jeugdteams
Bij de stichting Jeugdteams Leidse Regio zijn in 2022 de ‘sociaal makelaars’ gestart, zij hebben een breed netwerk en zijn de spil tussen voorzieningen in de buurt, het algemeen toegankelijke aanbod, en de (verwijs)mogelijkheden van de Jeugdteams zelf. Ook heeft in Leiden de samenwerking met huisartsen beter vorm gekregen door de start van de Praktijkondersteuners Huisartsen-Jeugd (POH-J). In 2022 heeft de samenwerking met onderwijs en voorschoolse educatie in beperkte mate plaatsgevonden, dit dient verder vorm te krijgen. Ook ontbraken er contactpersonen bij de voorschoolse educatie, waardoor jonge kinderen minder snel passende ondersteuning konden ontvangen.

7A3.1 Het doen organiseren van specialistische hulp
In partnerschap met de belangrijkste aanbieders werkten we aan het realiseren van inkoopdoelen zoals het voorkómen van verblijf, een goede koppeling tussen onderwijs en jeugdhulp en de beschikbaarheid van adequate crisisvoorzieningen. Om te zorgen dat kwetsbare kinderen beter worden geholpen is een Regionale Experttafel voor complexe casuïstiek gerealiseerd. Ook zijn voor de specialistische GGZ de wachtlijsten opgeschoond en is met aanbieders samen in kaart gebracht welke acties nodig zijn om deze ook voor het overige aanbod aan te pakken. Deze aanpak loopt door in 2023. Ondanks deze stappen bleef het wachtlijstprobleem ook voor zwaardere hulpvormen in 2022 bestaan, wat maakt dat het stoplicht voor deze prestatie op oranje blijft staan.

Effectindicatoren bij 7A Jeugd

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2022

Bron

2019

2020

2021

2022

Doel 7A1 Een krachtige pedagogische samenleving

7A1.a Percentage inwoners dat het eens of helemaal eens is met de stelling dat er in de buitenruimte voldoende gelegenheid is om te sporten, bewegen of spelen voor kinderen / jongeren

63%

-

65%

-

66%

Stads- en wijkenquête

7A1.b Percentage inwoners dat het eens of helemaal eens is met de stelling dat er in de buitenruimte voldoende gelegenheid is om te sporten, bewegen of spelen voor volwassenen

53%

-

52%

-

56%

Stads- en wijkenquête

7A1.c Percentage inwoners dat vindt dat in de buurt voldoende speelmogelijkheden voor kinderen zijn

48%

-

49%

-

50%

Stads- en wijkenquête

7A1.d Percentage inwoners dat vindt dat de speelmogelijkheden in de buurt veilig zijn

45%

-

50%

-

48%

Stads- en wijkenquête

7A1.e Percentage inwoners dat vindt dat de speelmogelijkheden in de buurt uitdagend zijn

20%

-

20%

-

23%

Stads- en wijkenquête

7A1.f Percentage inwoners dat vindt dat er goede voorzieningen voor jongeren zijn

-

-

46%

-

27%

Veiligheidsmonitor

Doel 7A3 Goede specialistische hulp beschikbaar

7A3.a Percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp*

16,1%

15,9%

17,6%

**

14,0%

CBS (BBV - via wsjg)

7A3.b Percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdbescherming*

1,1%

1,2%

1,2%

**

1,0%

CBS (BBV - via wsjg)

7A3.c Percentage jongeren 12 t/m 23 jaar met jeugdreclassering*

0,3%

0,2%

0,3%

**

0,2%

CBS (BBV - via wsjg))

7A3.d Percentage jongeren 12 t/m 21 jaar dat met een delict voor de rechter heeft gestaan*

1%

1%

-

**

1%

Verwey Jonker Instituut - Kinderen in Tel (BBV - via wsjg)

7A3.e Aantal Leidse gezinnen die door vrijwilligers worden ondersteund bij opvoedproblemen

-

-

44

**

45

Jaarrapportage Homestart

*) Vanaf 2021 wordt er op een andere manier gemeten, waardoor een trendbreuk is ontstaan met eerdere jaren.
**) De cijfers van 2022 zijn nog niet beschikbaar.

Een overzicht van realisatie- en streefwaarden van de indicatoren (ook uit vorige begrotingen) staat op LeideninCijfers.

Beleidsterrein 7B Peuterspeelopvang en kinderopvang

Doelen en prestaties bij 7B Peuterspeelzalen en kinderopvang

Doel

Prestatie

 

7B1 Kwalitatief goed en toegankelijk aanbod van kindercentra

7B1.1 Zorgdragen voor voldoende aanbod peuterspeelopvang

 

7B1.2 Waarborgen kwaliteit kinderopvang / peuterspeelopvang

 


Toelichting op prestaties


Zie toelichting bij 'Ontwikkelingen in 2022' aan het begin van dit programma.

Effectindicatoren bij 7B Peuterspeelopvang en kinderopvang

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2022

Bron

2019

2020

2021

2022

Doel 7B1 Kwalitatief goed en toegankelijk aanbod van kindercentra

7B1.a Percentage kinderen van 0 tot 4 jaar dat deelneemt aan kinderdagopvang

65%

64%

-

*

66%

Smallsteps, SPL, BRP, LRKP

*) De cijfers van 2022 zijn nog niet beschikbaar.

Een overzicht van realisatie- en streefwaarden van de indicatoren (ook uit vorige begrotingen) staat op LeideninCijfers.

Beleidsterrein 7C Onderwijsbeleid

Doelen en prestaties bij 7C Onderwijsbeleid

Doel

Prestatie

 

7C1 Gelijke kansen voor kinderen en jongeren van nul tot dertien
jaar

7C1.1 Waarborgen van aanbod, kwaliteit en deelname aan voor- en vroegschoolse educatie

 

7C1.2 Stimuleren hoogwaardig taalaanbod op onderwijskansenscholen

 

7C1.3 Doen bevorderen ouderbetrokkenheid bij doelgroepkinderen

 

7C2 Goede onderwijs-ondersteuning en samenwerking in het onderwijs

7C2.1 Ondersteunen zorg voor leerlingen met specifieke behoeften

 

7C2.2 Stimuleren samenwerking en voorzieningen in het onderwijs

 

7C3 Als kennisstad toekomstbestendig onderwijs bevorderen met extra aandacht voor internationalisering en duurzaamheid

7C3.1 Stimuleren van een duurzame rijke leeromgeving waarin leerlingen en
onderwijsprofessionals hun eigen talenten kunnen ontwikkelen in een doorlopende leerlijn

 

7C3.2 Stimuleren dat leerlingen worden voorbereid op een internationale samenleving

 

7C3.3 Bevorderen van een rijke leeromgeving en toekomstgerichte
talentontwikkeling door samenwerking van onderwijs met bedrijven en instellingen

 

7C4 Zoveel mogelijk leerlingen volgen onderwijs en halen een startkwalificatie of het verwerven van een werkplek

7C4.1 Sturing geven aan projecten die zich richten op het behalen van een startkwalificatie, terugkeer naar het onderwijs (ook voor thuiszitters) of het verwerven van een werkplek

 

7C4.2 Tegengaan verzuim leerplichtigen

 

Toelichting op prestaties

7C1.1 Waarborgen van aanbod, kwaliteit en deelname aan voor- en vroegschoolse educatie
In 2022 is de vroege indicatie van doelgroeppeuters sterk verbeterd. Het moment van indiceren ligt rond het eerste jaar van een kind, deelname vanaf 2 jaar. Het effect hiervan zullen we in 2023 zien.

7C1.2 Stimuleren hoogwaardig taalaanbod op onderwijskansenscholen
Afgelopen jaar is er veel aandacht geweest voor het opschalen van en de toeleiding naar het nieuwkomersonderwijs vanwege de toename van het aantal nieuwkomersleerlingen in de Leidse regio. Door het mogelijk maken van een taalklascoördinator is de samenwerking en de kennisdeling tussen de scholen onderling verbeterd. Desondanks moeten we door de toename in het aantal nieuwkomerskinderen aandacht blijven besteden aan deze prestatie.

7C1.3 Doen bevorderen ouderbetrokkenheid bij doelgroepkinderen
In 2022 is een aantal nieuwe interventies gestart, waaronder de pilot Gezinsconsulent (vanuit gemeentelijke NPO-middelen) op onderwijskansen scholen.

7C3.1 Stimuleren van een rijke leeromgeving en toekomstgerichte talentontwikkeling door samenwerking van onderwijs met bedrijven en instellingen
Het platform Verwonder om de hoek heeft te maken gehad met personeelstekorten en de nasleep van corona, waardoor minder activiteiten zijn uitgevoerd. Er waren minder boekingen voor lessen op de scholen omdat de focus op taal en rekenen lag. Daarnaast waren er ook minder projecten in de wijken, deels door hoog ziekteverzuim en deels door heropstart na corona. In Leiden Noord zijn we met vier basisscholen gestart met het programma School en Omgeving dat nu in ontwikkeling is. We werken met verscheidene partners toe naar de rijke leerdag en versterking van voorschool-school op basis van een gedragen visie. Focus ligt hierin op het goed programmeren van activiteiten, zowel in en buiten school.

In 2022 heeft weer een innovatiesubsidie-ronde plaats gevonden. Het belangrijkste doel van de innovatiesubsidie is om vernieuwing in het onderwijs aan te jagen door het stimuleren van samenwerking en kennisdeling. Een overzicht van de 20 projecten is hier te vinden en deze zijn inmiddels allemaal in uitvoering. De projecten zijn heel divers en richten zich o.a. op talentontwikkeling, burgerschap, anders organiseren in het onderwijs, maar ook een betere aansluiting op de arbeidsmarkt.

Het tweejarige project MDT Univercity ging in 2022 van start. We hebben veel mogen leren van de jongeren en welke ideeën zij hebben voor de grote vraagstukken in de samenleving (denk bijvoorbeeld aan mentaal welzijn, energiearmoede en het perspectief van nieuwkomers op ons onderwijs). Ook heeft het ons geholpen met een ander perspectief naar de jongeren zelf en de vraagstukken te kijken.

Het LEF (Leiden Education Fieldlab) moest verhuizen in verband met de opvang van vluchtelingen in het pand waar het LEF gehuisvest was. Naast de nodige uitdagingen, bracht dit ook nieuwe kansen. Een andere plek in de stad zorgde voor bekendheid onder een andere groep docenten en het zorgde voor een nog steviger verbinding in het sectoroverstijgende onderwijsnetwerk. Ook was het voor het eerst na corona weer mogelijk om ‘de Nacht van de Leraar’ uitbundig te vieren.

7C3.2 Stimuleren dat leerlingen worden voorbereid op een internationale samenleving
Afgelopen jaar lag de focus op omgaan met de meertaligheid van leerlingen. Daarnaast hebben door het European City of Science-jaar verschillende evenementen plaatsgevonden die bijdragen aan het internationale bewustzijn van kinderen, waaronder de EUCYS-conferentie een kinderconferentie tussen Leiden en Nagasaki.

7C4.1 Sturing geven aan projecten die zich richten op het behalen van een startkwalificatie, terugkeer naar het onderwijs (ook voor thuiszitters) of het verwerven van een werkplek
Het RBL stuurt op een hoge meldingsbereidheid en tijdig uitschrijven door MBO’s. Het sturen op een hoge meldingsbereidheid leidt tot een stijging van de cijfers van relatief verzuim en het sturen op tijdig uitschrijven leidt tot stijging van de voortijdig schoolverlaten cijfers (VSV-cijfers). De VSV-cijfers over schooljaar 2021-2022 zijn nog niet beschikbaar. De definitieve VSV cijfers 2021 (over schooljaar 2020-2021) stegen licht in Leiden. MBO's waren terughoudend bij het uitschrijven van studenten tijdens dit coronajaar.

De uitvoering van de regionale aanpak VSV 2021-2024 ligt op schema, na bijstelling vanwege de gevolgen van corona. De inzet voor laagdrempelige hulp op School (VO en MBO) is geïntensiveerd. De Leidse regio, SWV en het Regionaal Bureau Leerrecht bespreken verdere stappen om thuiszitten te voorkomen. De (verdere) stappen betreffen het actief onderhouden van bestaande afspraken, digitaal onderwijs en maatwerk op scholen.

7C4.2 Tegengaan verzuim leerplichtigen
Het relatief verzuim is gestegen door een grotere meldingsbereidheid van scholen. Scholen, zowel primair onderwijs, voortgezet onderwijs als MBO, meldden verzuim vaker, ook na afloop van de coronamaatregelen. Er is goed inzicht in het verzuim per school, wat het gesprek over de oorzaken en aanpak van (langdurig) verzuim mogelijk maakt. Aan iedere voortgezet onderwijs school in Holland Rijnland zijn twee consulenten verbonden. Eén van hen richt zich op langdurig verzuim. De cijfers voor absoluut verzuim dalen opnieuw (van 4,7 naar 4,4) maar liggen boven de effectindicator (2). Dat komt o.a. doordat jonge nieuwkomers die in Leiden wonen, nog niet op een school zijn ingeschreven. Voor meer informatie verwijzen we naar het ‘RBL Jaarverslag schooljaar 2021-2022'.

Effectindicatoren bij 7C Onderwijsbeleid

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2022

Bron

2019

2020

2021

2022

Doel 7C1 Goede onderwijskansen voor kinderen van nul tot dertien jaar

7C1.a Aantal doelgroepkinderen in een ve-voorziening

-

-

377

*

**

Smallsteps, SPL, Floreokids

7C1.b Gemiddelde CITO-score van de onderwijskansenscholen

534,2

-

534,3

*

535,0

Primair Onderwijs

Doel 7C4 Zo veel mogelijk leerlingen worden behouden voor het onderwijs en halen een startkwalificatie

7C4.a Gemiddelde uitval onderbouw VO

0,1%

0,2%

0,3%

*

0,1%

VSV Verkenner

7C4.b Gemiddelde uitval bovenbouw VMBO

1,5%

2,0%

0,9%

*

1,2%

VSV Verkenner

7C4.c Gemiddelde uitval bovenbouw HAVO/VWO

0,5%

0,1%

0,6%

*

0,3%

VSV Verkenner

7C4.d Gemiddelde uitval MBO niveau 1

23,3%

23,5%

30,7%

*

23,9%

VSV Verkenner

7C4.e Gemiddelde uitval MBO niveau 2

15,8%

10,4%

12,9%

*

15,0%

VSV Verkenner

7C4.f Gemiddelde uitval MBO niveau 3

6,9%

6,2%

4,6%

*

4,9%

VSV Verkenner

7C4.g Gemiddelde uitval MBO niveau 4

4,2%

4,8%

4,8%

*

4,5%

VSV Verkenner

7C4.h Absoluut verzuim per 1.000 leerlingen

(aantal absoluut verzuimers die langer dan 3 maanden
niet ingeschreven staan op een school (PO + VO +
geen eerdere schoolinschrijving)

5,4

4,8

4,7

*

2,2

RBL***

7C4.i Relatief verzuim per 1.000 leerlingen

(aantal leerplichtigen dat wel staat ingeschreven op
een school, maar ongeoorloofd afwezig is, per 1.000
inwoners lft 5-18jr)

17

15

15

*

13

RBL***

7C4.j Vroegtijdig schoolverlaters zonder startkwalificatie VO en MBO

2,5%

1,9%

2,2%

*

2,4%

RBL***

*) De cijfers van 2022 zijn nog niet beschikbaar.
**) De streefwaarden moeten nog in overleg met betrokken partijen worden bepaald
***) De bron van deze indicatoren is in de begroting van 2021 aangepast; voorheen was dit waarstaatjegemeente.nl (wsjg). Het RBL beschikt over actuelere cijfers dan wsjg. De BBV realisatiewaarden van voorgaande jaren kunt u terugvinden op wsjg. Specifiek voor 7C4.h zijn de realisatiewaarden met als bron BBV 2,3 (2017), 3,1 (2018) en 5,2 (2019).

Een overzicht van realisatie- en streefwaarden van de indicatoren (ook uit vorige begrotingen) staat op LeideninCijfers.

Beleidsterrein 7D Onderwijshuisvesting

Doelen en prestaties bij 7D Onderwijshuisvesting

Doel

Prestatie

 

7D1 Goede kwantiteit en kwaliteit van onderwijshuisvesting

7D1.1 Realisatie van nieuwbouw, uitbreiding en vervanging van lesgebouwen en gymnastieklokalen

 

7D1.2 In stand houden van de bestaande gymnastieklokalen door onderhoud en aanpassingen

 

7D1.3 Uitvoering van de overige wettelijke taken zoals OZB, schadeherstel en bekostiging gymnastiekonderwijs

 

Toelichting op de prestaties


7D1.1 Realisatie van nieuwbouw, uitbreiding en vervanging van lesgebouwen en gymnastieklokalen
De aanpassing tot wissellocatie van het schoolgebouw Noachstraat 2 is vertraagd omdat het gebouw in een slechtere staat bleek dan ten tijde van de budgetvaststelling was ingeschat. Door een bouwkundig adviesbureau wordt onderzocht wat er nodig is om het gebouw in een voor onderwijsdoeleinden acceptabele staat te brengen en hoeveel (extra) budget daarvoor nodig is.

De vervangende nieuwbouw De Weerklank is vertraagd doordat het Programma van Eisen (PVE) nog niet beschikbaar was gesteld door het schoolbestuur. Er is afgesproken dat in februari 2023 dit PVE klaar is en met de gemeente wordt besproken.

Tot slot is de vernieuwbouw (renovatie) Lucas van Leyden (Vliet) vertraagd, omdat eerst nader onderzoek is gewenst naar de meest duurzame investering in dit schoolgebouw. Door een bouwkundig adviesbureau wordt onderzocht wat er gedaan moet worden om dit schoolgebouw conform het bouwbesluit, hedendaagse eisen aan het primair onderwijs en aan de gemeentelijke duurzaamheidsdoelstellingen te laten voldoen en welke investering hiervoor noodzakelijk is. Een voorstel hiervoor wordt meegenomen in de Herwaardering van het IHP (2020-2032).

7D1.2 In stand houden van de bestaande gebouwenvoorraad door onderhoud en aanpassingen
Deze prestatie is een financiële verantwoordelijkheid van de schoolbesturen die eigenaar zijn van hun schoolgebouwen.

Effectindicatoren bij 7D Onderwijshuisvesting

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2022

Bron

2019

2020

2021

2022

7D1 Goede kwantiteit en kwaliteit van onderwijshuisvesting

7D1.a Rapportcijfer inwoners voor de kwaliteit van schoolgebouwen

7,4

-

7,5

-

7,5

Stads- en wijkenquête

Een overzicht van realisatie- en streefwaarden van de indicatoren (ook uit vorige begrotingen) staat op LeideninCijfers.

Kaderstellende beleidsstukken

In 2022 zijn de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld:

  • Subsidieregeling bekostiging conciërges primair onderwijs 2023-2024 (BW 22.0491).

Programmabudget

Jeugd en onderwijs
bedragen x 1.000,-

 

Rekening
2021

Begroting
2022

Wijziging
Begroting

Begroting 2022
na wijziging

Rekening
2022

Verschil
2022

Jeugd

Lasten

33.110

37.024

-1.794

35.229

36.276

-1.046

 

Baten

-393

-40

-361

-401

-543

142

Saldo

 

32.717

36.983

-2.155

34.828

35.732

-904

Peuterspeelopvang en kinderopvang

Lasten

1.587

1.774

106

1.879

1.755

124

 

Baten

-4

-4

0

-4

-4

0

Saldo

 

1.583

1.770

106

1.875

1.751

124

Onderwijsbeleid

Lasten

8.745

8.595

1.775

10.370

10.432

-62

 

Baten

-5.012

-4.049

-1.806

-5.854

-5.780

-74

Saldo

 

3.733

4.547

-31

4.516

4.651

-136

Onderwijshuisvesting

Lasten

10.717

13.274

-1.124

12.150

11.681

470

 

Baten

-363

-246

56

-190

-558

368

Saldo

 

10.354

13.029

-1.068

11.960

11.122

838

Programma

Lasten

54.159

60.667

-1.038

59.629

60.142

-514

 

Baten

-5.772

-4.338

-2.111

-6.449

-6.885

436

Saldo van baten en lasten

 

48.387

56.329

-3.149

53.180

53.257

-77

Reserves

Toevoeging

2.159

0

1.056

1.056

1.056

0

 

Onttrekking

-430

-2.979

1.893

-1.085

-1.067

-19

Mutaties reserves

 

1.729

-2.979

2.949

-30

-11

-19

Resultaat

 

50.116

53.350

-200

53.150

53.247

-96

Reserves programma 7
bedragen x 1.000,-

 

Rekening
2021

Begroting
2022

Wijziging
Begroting

Begroting 2022
na wijziging

Rekening
2022

Verschil
2022

Reserve combinatiefuncties

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

 

Onttrekking

0

-19

0

-19

0

-19

Saldo

 

0

-19

0

-19

0

-19

Reserve onderwijshuisvesting

Toevoeging

0

0

10

10

10

0

 

Onttrekking

-284

-93

28

-65

-65

0

Saldo

 

-284

-93

38

-55

-55

0

Reserve soc.-maatsch. En cult. Voorz. P7

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

 

Onttrekking

-18

0

-351

-351

-351

0

Saldo

 

-18

0

-351

-351

-351

0

Reserve Sociaal Domein P7

Toevoeging

2.159

0

1.046

1.046

1.046

0

 

Onttrekking

-128

-2.867

2.216

-651

-651

0

Saldo

 

2.031

-2.867

3.262

395

395

0

Totaal

Toevoeging

2.159

0

1.056

1.056

1.056

0

 

Onttrekking

-430

-2.979

1.893

-1.085

-1.067

-19

Reserves programma 7

 

1.729

-2.979

2.949

-30

-11

-19

BELEIDSTERREINEN
Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > 250.000.

7A Jeugd
Het budget Jeugdzorg is bij de 4e technische wijziging afgeraamd op basis van de eerste prognose van de Service Organsiatie Zorg (SOZ). Medio maart 2023 is de tweede prognose over 2022 ontvangen van SOZ. De tweede prognose leidde tot een nadeel van 733.000. Het nadeel is o.a. ontstaan doordat het de zorgaan-bieders toch gelukt is om meer te produceren door interventies in de verschuivingen van budgetten tussen zorgaanbieders en segmenten. Ten opzichte van de primitieve jeugdzorgbegroting betekent het nog steeds een voordeel.
Holland Rijnland is samen met de vier andere jeugdhulpregio’s in landsdeel Zuidwest onder Interbestuurlijk Toezicht (IBT) geplaatst als gevolg van de financiële problemen die zijn ontstaan bij de aanbieders gesloten jeugdzorg (iHUB en Schakenbosch) ten gevolge van de scherpe daling van het aantal kinderen in de gesloten jeugdzorg. De gemeente Rotterdam is de accounthoudende gemeente voor iHUB en Den Haag is aangewezen als accounthoudende gemeente voor Schakenbosch. Het Rijk heeft de gesloten jeugdzorg als cruciale zorg aangemerkt. De financiële problemen die in 2022 zijn ontstaan, hebben geleid tot een verplichte bijdrage van allle gemeenten uit de vijf jeugdhulpregio's. Voor Leiden betekende dit een nadeel van ca. 220.000.

7B Peuterspeelopvang en kinderopvang
Er zijn geen relevante afwijkingen.

7C Onderwijsbeleid
Er zijn geen relevante afwijkingen.

7D Onderwijshuisvesting
De lasten voor eenmalige voorzieningen voor onderwijshuisvesting, vergoedingen voor schades, plankosten en huur en leasekosten zijn in totaal 434.000 lager uitgevallen. In een aantal gevallen zijn de betreffende voorzieningen of (nog) niet gerealiseerd of tegen lagere kosten gerealiseerd. Op energiekosten is een voordeel ontstaan van 117.000. Van het geraamde budget voor vergoedingen voor de OZB is een bedrag van ca. 315.000 (nog) niet door schoolbesturen gedeclareerd.
Er zijn niet-geraamde rijksbijdragen voor de regeling Ventilatie in scholen (SUVIS) ontvangen die doorverstrekt moesten worden aan de scholen. Dit heeft geleid tot een voordeel van 370.000 op de baten en een gelijk nadeel op de lasten.

RESERVES
Toelichting op afwijkingen Reserves > 250.000.

Reserve combinatiefuncties
Omdat er sprake is van een geringe onderschrijding op het budget voor combinatiefunties is de onttrekking aan de reserve niet nodig geweest.

INVESTERINGEN

Overschrijdingen op investeringskredieten
Binnen dit programma zijn per 31 december 2021 geen overschrijdingen op investeringskredieten.

Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening

7101242 Nota Spelen en bewegen
De nota heeft weliswaar betrekking op de periode 2018 t/m 2022, maar een aantal deelprojecten (o.a. speeltuingebouw Ons Eiland) is nog niet afgerond. Naar verwachting kan het krediet in 2023 worden afgerond.

7101625 Faciliteren nieuwbouw Leonardo college
Een deel van het krediet is nog nodig voor het afronden van de aanpassingen in de openbare ruimte. De prognose is dat het krediet in 2024 wordt afgesloten.

7100404 Leonardo Telderskade nieuwbouw
Het krediet kan nog niet worden afgesloten omdat er in 2023 nog een eindafrekening moet worden opgemaakt. De prognose is dat dit krediet in 2024 kan worden afgesloten.

7100815 3 basisscholen Broekplein
De nieuwbouw is nog niet is afgerond. De opening van de school wordt komend voorjaar verwacht. De prognose is dat dit krediet in 2024 kan worden afgesloten.

7100871 2017.010+011+015 VMBO Boerhaavelaan nieuwbouw
Het krediet kan nog niet worden afgesloten omdat de te plaatsen windmolen nog niet is geleverd. De prognose is dat dit krediet in 2024 kan worden afgesloten.

7100560 JS speeltoestellen in speeltuinen

Dit krediet is bedoelt voor het vervangen van speeltoestellen in de Leidse speeltuinen en word elk jaar opgehoogd met het benodigd jaarbedrag vanuit het beheerplan. In 2022 hebben er minder vervangingen plaatsgevonden dan gepland. In 2023 staan er veel vervangingen in de planning.