Jaarstukken 2022

Beleidsterrein 8B Cultureel erfgoed

Doelen en prestaties bij 8B Cultureel erfgoed

Doel

Prestatie

 

8B.1 Het Leids verleden wordt duurzaam ingezet als onderscheidende kracht: kennis en collecties op het gebied van cultureel erfgoed zijn bruikbaar voor diverse groepen en het cultureel erfgoed wordt behouden voor toekomstige generaties.

Ambities Leidse Erfgoednota:

Ambitie 1 Leiden staat met al haar erfgoedkennis en -collecties nationaal en internationaal aan de top;

Ambitie 2 Leiden wil haar historische omgevingskwaliteit behouden, benutten en versterken voor een aantrekkelijke, vitale en toekomstbestendige stad;

Ambitie 3 Leiden bruist van erfgoedbeleving voor en door bewoners en bezoekers.

8B1.1 Exploitatie en beheer Erfgoed Leiden en Omstreken

 

8B1.2 Exploitatie en beheer Molen de Valk

 

8B1.3 Toezicht en handhaven op monumenten

 

8B1.4 Uitvoeren erfgoedbeleid met partners

 


Inleiding

Het erfgoedbeleid is vastgelegd in de Leidse Erfgoednota. Het erfgoedbeleid draagt bij aan de toekomstvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen (internationale kennis en historische cultuur) en aan de kwaliteit van de fysieke leefomgeving. Leiden heeft met erfgoed een onderscheidende kracht in huis; zo heeft Leiden én de (internationale) kennis én collecties, én de aantrekkelijke historische stad én de grote mate van betrokkenheid van bewoners. Zowel gemeente als vele stadspartners dragen bij aan het realiseren van de drie ambities (en 12 doelen) uit de Erfgoednota. De gemeentelijke instelling Erfgoed Leiden en Omstreken vormt in de uitvoering van het erfgoedbeleid een belangrijke schakel.

Toelichting op de prestaties

8B1.1 Exploitatie en beheer Erfgoed Leiden en Omstreken
De gemeentelijke instelling Erfgoed Leiden en Omstreken heeft (met haar partners uit de regio) voor haar organisatie een strategische visie opgesteld (2022-2025), met speerpunten voor bv. de collecties, het publiek en samenwerking. De Erfgoednota is voor Leiden daarbij natuurlijk het beleidskader.

Erfgoed Leiden en Omstreken verstrekt gratis duurzaamheidsadvies aan eigenaren van historische woningen. Zo draagt erfgoed ook bij aan duurzaamheidsdoelen (zie ook Stedelijke ontwikkeling). Vanwege de landelijke en internationale ontwikkelingen, onder meer ten aanzien van de energieprijzen, was er in 2022 een enorme toename in het aantal adviesaanvragen. Op aanraden van de Jongerenraad (van Erfgoed Leiden) is voorlichtingsmateriaal ontwikkeld voor studenten die in een monumentaal huis wonen. Leiden is voor de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) één van de voorbeeldgemeenten met een goed afwegingskader voor het verduurzamen van historische gebouwen.

Voor publieksbereik en kennisdeling blijkt de locatie aan de Boisotkade nog steeds zeer in trek. De Museumnacht was weer een grote publiektrekker. De universiteit maakt steeds meer gebruik van de mogelijkheden tot het geven van college op locatie. Erfgoedcollega’s uit verschillende disciplines komen zeer regelmatig voor het delen van hun kennis.

Voor de invoering van de Omgevingswet is, ook landelijk, een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van standaarden en instrumenten voor erfgoed, met het oog op het digitaal loket en het Omgevingsplan.

Het nieuwe collectiebeheersystem is door vertraging bij de ontwikkelaar nog niet geïmplementeerd; dit wordt 2023. Dit levert ook vertraging op voor de nieuwe website. Wel is een crowdsourcingstool in gebruik genomen die de organisatie in staat stelt zelf projecten te starten waarmee mensen thuis aan de digitale collectie kunnen werken.

Er zijn nieuwe regiogemeenten aangesloten op het e-depot.

B1.2 Exploitatie molenmuseum De Valk
Het aantal bezoekers lag in 2022 weer dichtbij het oude niveau van voor corona.

8B1.4 Uitvoeren erfgoedbeleid met partners
In aanvulling op de prestaties uit 8B1.1.

In 2022 is redelijk goed gebruik gemaakt van de Subsidieregling Historisch Stadsbeeld, met een benutting van driekwart van het beschikbare budget. Daarmee zijn weer diverse historische winkelpuien, kleuren op gevels en objecten in de binnenstad hersteld. Hoewel dus nog niet helemaal op het oude niveau van voor corona zien we wel weer een stijgende lijn.

In 2022 is door Erfgoed Leiden samen met een klankbordgroep e.a. gewerkt aan de cultuurhistorische inventarisatie en waardering van de periode van de Jonge bouwkunst (1970-1990) in Leiden. Deze periode wordt in beeld gebracht zodat dit kan worden meegewogen in de ontwikkeling van de stad. Dit project loopt door naar 2023.

Begin 2022 is de nota Leids religieus erfgoed door de raad vastgesteld.

Na de toekenning in 2021 van de Unescostatus voor de Romeinse Limes is in 2022 voor het archeologisch park Matilo een managementplan door het college vastgesteld.

Effectindicatoren bij 8B Cultureel erfgoed

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2022

Bron

2019

2020

2021

2022

Doel 8B1 Het Leids verleden wordt duurzaam ingezet als onderscheidende kracht: kennis en collecties op het gebied van cultureel erfgoed zijn bruikbaar voor diverse groepen en het cultureel erfgoed wordt behouden voor toekomstige generaties

8B1.a Percentage Leidenaren met belangstelling voor cultureel erfgoed

78%

-

90%

-

75%

Stads- en wijkenquête

8B1.b Aantal bezoeken eigen websites (x1.000)

1.200

1.276

1.069

1.048

1.200

Erfgoed Leiden en Omstreken

8B1.c Aantal bezoeken collecties via andere websites
(gebruike digitale bronnen via Open Data ) (x1.000)

5.107

5.186

4.612

5.548

5.500

Erfgoed Leiden en Omstreken

8B1.d Aantal bezoekers Boisotkade

7.043

2.991

7.147*

7.408

5.000

Erfgoed Leiden en Omstreken

8B1.e Aantal bezoekers Molen de Valk

31.473

9.731

8.423

31.000

20.000

Erfgoed Leiden en Omstreken

1.a. Er was geen Stadsenquete in 2022, deze vindt om het jaar plaats.
1.d. * Inclusief online dienstverlening zoals digitale bezoeken aan bv studiezaal of digitale lessen en lezingen.

Een overzicht van realisatie- en streefwaarden van de indicatoren (ook uit vorige begrotingen) staat op LeideninCijfers.